Ekonomik krizin
tüm emekçileri yoksullukla sınadığı bir dönemde, sağlık emekçileri 1 Mayıs’ı;
yine daha borçlu, daha yoksul ve daha mutsuz karşılamaktadır. Genel
Sağlık-İş’in dört yıllık araştırma sonuçları göstermiştir ki; sağlık emekçileri
giderek yoksullaşmış, daha çok şiddet görmüş, mutsuzluğu artmış, saygınlığı
azalmıştır.
Ülkemizde
tüm emekçiler, siyasi iktidarların baskısı altında, hukuksuzluğun,
liyakatsizliğin arttığı bir dönemde, ekonomik krizin pençesinde giderek
yoksullaşmaktadır. Sağlık emekçileri de 1 Mayıs'ı daha borçlu, daha yoksul ve
daha mutsuz karşılamaktadır. Pandemide, afetlerde canlarını hiçe sayarak
mesleklerini icra eden sağlık çalışanları hem sağlık sistemimizdeki yapısal
sorunlarla başa çıkmak zorunda kalmakta hem de zorlu ekonomik koşullar altında
yaşam mücadelesi vermektedir. Genel Sağlık-İş, bu sorunları ortaya koymak
amacıyla 2019-2024 döneminde beş farklı alan araştırması gerçekleştirmiştir.
Beş yılı kapsayan araştırma sonuçları göstermiştir ki; sağlık emekçileri
giderek yoksullaşmış, mutsuzluğu artmış, saygınlığı azalmıştır. Araştırmaların
tümünde, 2019-2024 döneminde sağlık çalışanlarının Türkiye’nin en büyük
sorunlarına dair vurguları ekonomik sorunlar yönünde güçlenmiştir.
Bununla birlikte, önceki yıllarda geçim sıkıntısının ardından gelen işsizlik ve
yoksulluk seçeneklerinin önüne yolsuzluk ile liyakatsiz görevlendirmeler
geçmiştir. Bu anlamda ülkemiz, ekonomik sorunların yanına eklenen yasal ve
yönetsel sorunlarla karşı karşıyadır. Sorunlar net, çözüm sağlık çalışanlarının sesine kulak veren siyasi
irade.
Türkiye'de
sağlık çalışanlarının karşı karşıya kaldığı sorunlar, hızla çözüme
kavuşturulması gereken önemli bir konudur. Sağlık çalışanları, uzun çalışma
saatleri, yetersiz ücretler, ağır iş koşulları nedeniyle büyük bir zorluk
yaşamaktadır. Sağlık emekçilerinin ağır ve kötü çalışma koşulları acilen
düzeltilmelidir. Sağlık çalışanlarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi,
onların sağlıklı bir şekilde çalışmalarına yardımcı olacak ve hizmet kalitesini
yükseltecektir. Sabit ödeme/teşvik ödemesi gibi uygulamalara son verilmeli; en
düşük maaş yoksulluk sınırının üzerinde olacak şekilde kademeli artan maaş
artışları yapılmalıdır. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet vakaları
artmaktadır ve çalışanların güvenliği konusunda yeterli önlemler
alınmamaktadır. Sağlık şiddetine karşı etkili ve caydırıcı düzenlemeler hayata
geçirilmelidir. Sağlık çalışanlarının yeterli sayıda istihdam edilmemesi,
çalışanlara aşırı yüklenilmesine neden olmakta ve hizmet kalitesini düşürmektedir.
Yeterli sayıda sağlık çalışanı istihdam edilmeli, personel açığı
kapatılmalıdır. Bu, sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılması için de büyük
bir önem taşımaktadır. Tüm sağlık emekçilerini kapsayacak şekilde ek gösterge
artışı yapılmalı yine tüm sağlık emekçilerine yıllık 90 gün yıpranma payı hakkı
verilmelidir. Sağlık emekçileri arasında farklı çalışma biçimlerine son
verilmeli; kadrolu, güvenceli çalışma biçimi sağlanmalıdır. Sağlık
emekçilerinin çocuk bakım sorunlarına yönelik kesintisiz hizmet veren bakımevi,
kreş ve anaokulu düzenlemeleri hayata geçirilmelidir. Sağlık emekçileri,
yurttaşlarımızın sağlığı için büyük fedakarlıklarla çalışmakta ancak hak
ettikleri saygıyı ve desteği görememektedir. Sağlık çalışanlarına verilecek
destek, tüm ülkenin sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesine katkıda
bulunacaktır. Zira Türkiye'de son yıllarda sağlık alanında önemli bir sorun
haline gelen konulardan biri, nitelikli sağlık işgücünün yurt dışına göç
etmesidir. Sağlık çalışanlarının yurt dışına gitmesi, nitelikli sağlık hizmeti
sunumunda önemli aksaklıklara neden olmaktadır. Sağlığı piyasalaştıran
politikalara son verilmeli, ulusal, kamucu ve halkçı sağlık politikaları tekrar
hayata geçirilmelidir.
1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma Gününde
işyerlerinde “can kurtarma” mücadelesi veren sağlık çalışanları; sağlıklı,
güvenceli, insan onuruna yaraşır çalışma ve yaşam koşulları istemektedir. 1
Mayıs; yoksulluğa, emek sömürüsüne ve hak kayıplarına örgütlenerek, birlikte
cesaretle karşı durma günüdür. 2024 1 Mayıs’ının emeğin siyasi iktidar eliyle
sömürüldüğü, sermayenin sömürüsüne göz yumulduğu son 1 Mayıs olması inancı ve
azmiyle; Genel Sağlık-İş olarak tüm emekçilerin Birlik, Mücadele ve Dayanışma
Gününü kutluyoruz.
Yaşasın 1 Mayıs
Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü!
Dr. Derya Uğur
Genel Sağlık-İş
Genel Başkanı