ŞİDDET ANINDA VE SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
A- ŞİDDET ANINDA YAPILMASI GEREKENLER:
1-) Bir şiddet vakasıyla karşılaşmanız halinde “beyaz kod” verilmesi gerekmektedir. Belirtilen “şiddet vakası” ile kast edilen, tarafınıza fiziksel olarak saldırı yöneltilmesi, tarafınıza hakaret edilmesi, tehdit edilmeniz veya Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen diğer suçlara maruz kalmanızdır.
2-) Şiddet eylemini gerçekleştiren kişinin eylem ve sözleri ile veya CİMER, SABİM gibi mecralar üzerinden “hakaret, tehdit ve sair” eylemleri tarafınıza yöneltmesi halinde de beyaz kod verebilirsiniz.
3-) Geçmiş bir zaman diliminde maruz kaldığınız şiddet eylemleri nedeniyle de, daha sonra “beyaz kod” verebilmeniz mümkündür.
B-ŞİDDET SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER:
1-) Öncelikle, şiddet eyleminin nasıl gerçekleştiğine ilişkin bir tutanak tutunuz. Olayın gerçekleştiği esnada çevrenizde bulunan çalışma arkadaşlarınızı, tutanağa, “tanık” olarak dahil edip, “tanık” olarak ismine yer verdiğiniz arkadaşlarınıza da tutanağı imzalatınız.
a-) Tutanakta olayın nasıl gerçekleştiğini açıkça ve tam olarak anlatınız.
b-) Tutanak içeriğinde belirsiz ifadeler kullanmaktan kaçınınız.
c-) Tarafınıza hakaret edilmiş ise, “hakaret sözcüklerini”, “kimin, kime ne dediğini”, kimin duyduğunu, kimin gördüğünü tutanak içeriğinde açıkça yazınız.
d-) Size karşı fiziksel bir müdahale olduysa, tam olarak nasıl bir fiile maruz kaldığınızı, kimlerin tanıklık ettiğini açıkça yazınız.
e-) Olayı gören çalışma arkadaşlarınızın kimlik bilgilerini, tutanak içeriğine açıkça yazınız.
Örneğin, hazırlayacağımız tutanak, tam olarak;
……………… tarihinde, ………………………’de görev yapmakta iken, ………………………………… isimli kişi, “…………………………… şeklinde söylemlerde bulunarak, tarafıma hakaret etmiştir.” / “……………………. tarafıma tokat atarak, yaralanmama sebep olmuştur.” Olay yerinde bulunan çalışma arkadaşlarımdan ………………………………. ve ………………………………… tarafıma söylenen “………………………” şeklindeki hakaret içerikli sözleri duymuşlardır. / Tarafıma tokat atıldığını görmüşlerdir. İşbu tutanak, şiddet eylemini gerçekleştiren ……………………. isimli kişiden şikayetçi olan tarafım ile şiddet eylemini gören / duyan, …………….. ile …………… tarafından düzenlenerek, imza altına alınmıştır.
Şikayetçi (T.C. Kimlik No) Tanık (T.C. Kimlik No) Tanık (T.C. Kimlik No)
İsim – Soyisim İmza İsim – Soyisim İmza İsim – Soyisim İmza
2-) 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 12. maddesinin 3. fıkrası; “Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince yakalanır ve gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilir. Cumhuriyet savcısı adli işlemleri tekemmül ettirir. Bu suçların soruşturmasında, kolluk tarafından müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır. Bu fıkra hükmü, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlar hakkında da uygulanır.” şeklindedir. Söz konusu düzenlemeye göre; şiddete uğrayan sağlık çalışanı olarak, tarafınızın ifadesinin, görevli bulunduğu kurumda alınması gerekmektedir. Böyle bir durumda, tarafınızın, kollukta ifadesi alınmak üzere zorunluluğa tabi tutulması mümkün değildir.
3-) 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Ek 12. maddesinin 3. fıkrası; “Şiddetin vuku bulduğu sağlık kurum ve kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli ve yardımcı sağlık personeli bulunması halinde hizmet ilgili diğer personel tarafından verilir.” şeklindedir. Söz konusu düzenleme doğrultusunda, görevli bulunduğunuz kurumda “verdiğiniz hizmeti verebilecek başka bir sağlık çalışanı bulunması ve ilgili vakanın acil olmaması halinde” ilgili vaka bakımından “görevden çekinme” hakkınız bulunmaktadır. Böyle bir durumda, sağlık hizmeti, diğer sağlık çalışanları tarafından verilebilecektir.
4-) Görevli bulunduğunuz Kurum’da, olayla ilgili olarak polise ifade verdiğiniz esnada, 6284 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamında, somut olayın özelliklerine göre, tedbir, koruma ve uzaklaştırma talep edebilirsiniz.
5-) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 16.11.2017 tarih ve 35804503-209.01.11-94958 sayılı yazısında, “…sağlık hizmet sunucularında çalışanların herhangi bir iş kazasına maruz kalmaları durumunda bu kazaların, işveren mahiyetine haiz sağlık hizmeti sunucuları tarafından “Beyaz kod” sistemiyle, kendi bünyelerinde kayda alınsa dahi 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına iş kazası bildiriminin yapılması gerektiği…” denilmiştir. Bu nedenle, herhangi bir şiddet vakasına maruz kalmanız halinde Başhekimlikten, “iş kazası” bildiriminde bulunulmasını talep edebilirsiniz.
6-) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 105. maddesinin 5. fıkrasına göre; “Görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur, iyileşinceye kadar izinli sayılır.” Söz konusu düzenleme doğrultusunda, şiddet vakasıyla karşılaşmanız halinde “saldırıya uğramış olduğunuz” gerekçesiyle “iyileşinceye kadar izinli sayılmayı” talep edebilirsiniz.