Cumhurbaşkanı Erdoğan, vatandaştan “Yastık altı dövizleri çıkarmasını” isterken, bir yandan da şehir hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere dövize endeksli kira ödenmeye devam ediyor. Ancak Sağlık Bakanlığı 2021 yılı mali tablolarında şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedelleri için ödenen tutarlara artık yer verilmiyor. Yıllık ödemeleri milyar doları bulan şehir hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere ödenen tutarlar halktan gizleniyor. 16.10.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan kanun değişikliği ile kamu idarelerinde program bütçe sistemine geçilmiştir. 5018 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikten önce kamu harcamaları fonksiyonel sınıflandırma düzeyinde sınıflandırılıyordu. Bu çerçeve Sağlık Bakanlığı strateji Geliştirme Başkanlığı internet sitesinde yayınlanan Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablolarında, aylık olarak “yap kirala devret” modeli ile yaptırılan şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedelleri için ödenen tutar izlenebiliyordu. Getirilen düzenlemeyle birlikte Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması tablolarında “yap kirala devret” modeli ile yaptırılan şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedelleri için ödenen tutarlar artık yer almamaktadır. Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması tablosunda Yap Kirala Devret Modeli ile Yapılan Hastanelere Yönelik Faaliyetler, Genel Hastane Hizmetleri fonksiyonel kodu içerisinde yer almakta, detaylara yer verilmemektedir. Öte yandan Sağlık Bakanlığı 2020 yılı dönem sonu mali tablolarında da Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) yöntemiyle yapılan şehir hastanelerine ödenen milyarlarca liralık kira bedellerine yer verilmedi. Sağlık Bakanlığı 2021 yılı mali tablolarında şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedelleri için ödenen tutarlara artık yer verilmemesi yıllık ödemeleri milyar doları bulan şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedelleri için ödenen tutarları sansürleme çabası mıdır? Genel Sağlık-İş olarak Sağlık Bakanlığının bütçe harcamaları konusunda şeffaf olmasını ve hesap vermesini talep ediyoruz. 2021 yılında 16,3 milyar ödeyecek 2020 yılında şehir hastaneleri kira ve hizmet bedeli için 8,7 milyar TL ödenirken, 2021 yılı bütçesinde şehir hastaneleri için 16 milyar 392 milyon TL ödenek ayrılmıştır. Bu tutarın 6 milyar 415 milyon TL’sini hastanelerin hizmet alımı yoluyla sunduğu hizmetler karşılığı oluşturmaktadır. Sağlık Bakanlığı, 2021 yılında şehir hastanelerinin kira bedelleri için 9 milyar 977 milyon TL ödeyecektir. Şehir hastanelerinin açılmasıyla birlikte kamuya ait onlarca hastane kapatılmasaydı devletin bütçesinden milyarlar şirketlere aktarılmayacak, bu kaynak devletin kasasında kalacaktı. “Kendi paramızla borçlanacağız” söyleminin gereğini yapın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 12 Mart’ta ekonomi reform paketinin detaylarını açıkladığı Ekonomi Reformları Tanıtım Toplantısı'nda, “Ağırlıklı olarak kendi paramızla borçlanacak, Türk Lirası cinsi senetleri kullanacağız.” açıklamasında bulunmuştur. Siyasi iktidara bu açıklama çerçevesinde, başta şehir hastaneleri olmak üzere kamu özel işbirliği (KÖİ) adı altında yap-işlet-devlet usulüyle yapılan projelerinde döviz ile kira ve garanti bedellerinin hemen hepsinin dolara endeksli olduğunu hatırlatmak istiyoruz. Yapılması gereken, zaman kaybetmeksizin bu yanlıştan geri dönülmesidir. Döviz üzerinden borçlanmanın kamu zararı olduğu çok açıktır. KÖİ projeleri ile halkın parası, ülkemizin gelecek 25 yılı ipotek altına alınmaktadır. Bir yandan vatandaşlardan ellerinde tuttukları altın ve dövizleri finans kuruluşlarına götürerek ekonomiye kazandırması çağrısı yapılırken, döviz üzerinden yandaş şirketlere kira ödenmesi akıllara durgunluk vermektedir. Şehir hastaneleri kamulaştırılmalıdır Şehir hastanelerinin sözleşmelerinin bilgileri, “ticari sır” gerekçesiyle açıklanmamaktadır. Bütçeden yandaş müteahhitlere aktarılan milyarlarca dolarlar buzdağının sadece görünen kısmıdır. Şehir hastanelerinin sözleşmeleri ivedilikle feshedilmeli, Sayıştay tarafından tespit edilen kamu zararları tahsil edilmeli ve şehir hastaneleri kamulaştırılmalıdır. Pazarlık (21/b) usulüyle ihale edilen “yeni nesil” şehir hastaneleri Devlet bütçesini büyük zararlara uğratan Kamu Özel İşbirliği yöntemini uygulamaktan vazgeçen siyasi iktidar, şehir hastanelerinin genel bütçeden yapılacağını açıklamıştı. Ancak burada da ihale kanununun deprem, afet gibi önceden öngörülemeyen olağanüstü durumlar için öngördüğü, “21b-Pazarlık” maddesini kullanan iktidar, istediği ihaleyi istediğine vermektedir. Samsun, Antalya, Aydın, Trabzon, Ordu ve Şanlıurfa şehir hastaneleri ihaleleri pazarlık (21/b) usulü ile yapılmış, yine bilindik şirketler kapalı kapılar ardında ihaleleri almıştır. Şehir Hastaneleri ihalelerinin pazarlık (21/b) usulünün kapalı oluşu, açık ihaleye göre kamu kaynaklarının daha çok tüketilmesi dolayısıyla artan kamu zararı demektir. Rekabete kapalı olduğu gibi gizli kapaklı yapılan pazarlık (21/b) usulü ile yapılan ihaleler ile yine yandaş şirketlerin cebi doldurulmakta yine milyarlar milletin cebinden çıkmaktadır. Zekiye Bacaksız Genel Sağlık-İş Genel Başkanı