Sayıştay Başkanlığı’nın Sağlık Bakanlığı 2021 Yılı Denetim Raporu’nda, şehir hastaneleriyle ilgili çok sayıda usulsüzlük yer aldı. Kamu özel iş birliği modeliyle işletilen sağlık tesislerinde yürütülen hizmetlerde sözleşme hükümlerine uygun olmayan hususlara dikkat çekilen raporda; görevli şirketlerin sorumluluğunda bulunan cihaz veya personel yetersizliği gibi nedenlerle görüntüleme hizmetlerinde randevu sürelerinde ve laboratuvar hizmetlerinde tetkik sonuçlarında gecikmeler yaşandığı belirtildi. 19 Bulguya yer verilen Sayıştay Başkanlığı’nın Sağlık Bakanlığı 2021 Yılı Denetim Raporu’nda; “Bakanlığın muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemede, şehir hastaneleri sözleşmeleri kapsamında görevli şirketlere taahhüt edilen talep garantisi miktar ve tutarlarının muhasebeleştirilmediği ve bilanço dipnotlarında gösterilmediği görülmüştür.” denilerek KÖİ modeli kapsamında yapılan şehir hastaneleri için görevli şirketlere taahhüt edilen talep garantisi tutarlarının zamanında tam, doğru ve gerçeğe uygun değerler üzerinden muhasebeleştirilip bilanço dipnotlarında gösterilmesi gerektiği ifade edildi. Verilmeyen tüp bebek hizmeti için ödeme yapıldı Raporda; Kamu özel iş birliği modeli ile işletilen İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde tüp bebek işlemleri ile ilgili olarak görevli şirket tarafından laboratuvar hizmeti sunulmamasına rağmen bu hizmet altında tüp bebek alt kırılımı olduğundan garanti tutarlarının ödendiği tespit edildiği belirtildi. Yaptırılmayan/yapılmayan imalatlar ve bu eksikliklerin etki ettiği hizmetler için hizmet değişikliği yapılmıyor Kamu özel iş birliği modeli ile inşa ettirilen şehir hastanelerinde nihai teklif tarihindeki şartları eşitlenmiş proje ve ihtiyaç programında öngörülen ancak bazıları İdare tarafından imalatından vazgeçilen, bazıları ise görevli şirket tarafından yapılmayan veya eksik yapılan imalatlar ile bitirilmemiş işler kapsamında görevli şirket tarafından belirli bir süre içerisinde yapılması gereken işler ve/veya teslim edilmeyen ekipmanların toplam sabit yatırım tutarında meydana getirdiği azalma dikkate alınarak toplam sabit yatırım tutarı revize edilmemiş ve bu eksikliklerin etki ettiği hizmetlerde de değişiklik yapılmamıştır.  Görevli şirket ısıtma ve soğutma giderlerini ödemiyor Raporda; Kamu özel iş birliği modeli ile işletilen bazı şehir hastanelerinde çamaşır, yemek, laboratuvar, görüntüleme ve sterilizasyon hizmetleri için kullanılan alanlarda görevli şirketlerin birim fiyat tekliflerine dahil olmasına rağmen ısıtma ve soğutma için kullanılan enerji tüketim giderlerinin tahsil edilmediği anlaşıldığı kaydedildi. Sağlık tesislerinde yürütülen hizmetlerde sözleşme hükümlerine uyulmuyor Sayıştay Raporunda; laboratuvar hizmetlerinde sonuç verme ve görüntüleme hizmetlerinde randevu verme sürelerinde önemli düzeyde gecikmeler meydana geldiği tespitine yer vermiştir. Raporda; görüntüleme hizmetlerinin yöntem beyanlarında randevu verme sürelerine ilişkin görevli şirketler; rutin radyodiagnostik tetkiklerin şirketin sorumluluğuna dahil alanlarda 3 (üç) gün, radyoterapi için 15 (onbeş) gün içerisinde, acil hastaların tetkiklerini derhal yapacak cihaz parkuru ve personel planlaması yapmakla yükümlü kılındığının altı çizilmiştir. Raporda “Yerinde yapılan incelemelerde görüntüleme hizmetleri kapsamında, yoğunlukla nükleer tıpla ilgili Ek-14 ve yöntem beyanı düzenlemeleri uyarınca olması gereken randevu verme sürelerinin aşılması örneklerinin mevcut olduğu tespit edilmiştir.” ifadesine yer verilmiştir. Raporda; “Diğer yandan laboratuvar hizmetleri kapsamında ise;

• Mersin Şehir Hastanesinde test grubu bazında rutin istemli tetkiklerde ortalama %8,28, acil istemli tetkiklerde ise ortalama %61,56’ya varacak seviyede gecikmelerin meydana geldiği,
• Konya Karatay Şehir Hastanesinde aylık bazda bakıldığında, 2021 yılı Ekim ayında yapılan toplam 1.045.394 adet testten 140.336’sında gecikme olduğu ve bunun %13,42 oranına tekabül ettiği,
• İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde mevcut test rehberlerine göre belirlenen sonuç verme sürelerinde bazı test gruplarında %37’lik bir orana tekabül edecek düzeyde gecikmenin meydana geldiği,
• Kayseri Şehir Hastanesinde tetkik bazında hedef süre ve ortalama süre bakımından analiz yapıldığında, örneğin “Siklosporin” tetkikinde denetim yılının genelinde gecikmelerin meydana geldiği ve bu tetkikte hedef süre ortalama 210 dakika iken Aralık ayında ortalama sonuç süresinin 1.449,91 dakika olarak gerçekleştiği
• Tekirdağ Dr. İsmail Fehmi Cumalıoğlu Şehir Hastanesinde yine test grubu bazında bakıldığında diğer test gruplarının aksine HbA1c’de yılın genelinde gecikmelerin meydana geldiği ve bu gecikme oranının Şubat ayında %26 olarak gerçekleştiği, tespit edilmiştir.” denilerek hastane hastane gecikmeler ortaya konulmuştur.

Tıbbi Cihazların Üretim ve Kurulum Tarihleri Arasında Sözleşmede Öngörülenden Daha Uzun Süre Bulunması Raporda; “Şehir hastanelerinde laboratuvar hizmetleri kapsamında görevli şirketler tarafından getirilen bazı cihazların kurulum tarihi ile üretim tarihi arasında 18 aydan fazla bir sürenin bulunduğu ve denetim yılı içerisinde bu cihazların hizmet sunumunda bulunduğu tespit edilmiştir.” bulgusuna yer verildi. Gerekli Cihazların Kurulmaması ve Bu Nedenle Bazı Tetkiklerin Çalışılamaması Raporda; “Konya Karatay Şehir Hastanesinde; - Nükleer tıp bölümünde gerekli cihaz ve alt yapı eksikliği dolayısıyla Ek-14’ün ilgili tablosunda yer alan 800.840 Myokard PET, 800.690 Beyin PET, 801.290 Lenfosintigrafi ve 800.970 Tiroid Uptake Çalışması (I-131 ile) SUT kodlu tetkiklerin istenildiği halde çalışılamadığı, - D. Portabl Görüntüleme’nin altında yer alan 800.310 Film ve 800.320 Digital SUT kodlu tetkiklerin çalışılabilmesi için Görevli Şirket tarafından mobil röntgen cihazlarının temin edilmediği ve bu tetkiklerin kamu hastanelerinden devralınan cihazlar ile İdare personeli vasıtasıyla çekildiği, - Yöntem Beyanı’na göre J2-1BK-27 kodlu mahalde kurulması planlanan SPECT CT isimli cihaz parkurunun CT özellikli olmadığı, yalnızca SPECT özellikli cihaz parkuru ile hizmetlerin yürütüldüğü, Kayseri Şehir Hastanesinde; - Nükleer tıp bölümünde 800.960 Tiroid uptake çalışması (Tc-99m perteknetat ile), 800.970 Tiroid uptake çalışması (I-131 ile), 801.370 Intraoperatuar gama probe uygulaması, 801.410 Sentinel lenf nodu sintigrafisi SUT kodlu işlemlerin uygun cihaz parkuru ve altyapı sağlanamamasından dolayı istenildiği halde çalışılamadığı,  - Radyolojik görüntüleme ve tedaviler arasında yer alan 804.500 MR, Girişimsel SUT kodlu tetkikin işleme dair spesifik prob bulunmamasından kaynaklı çalışılamadığı, Mersin Şehir Hastanesinde; - D. Portabl Görüntüleme’nin altında yer alan 800.310 Film ve 800.320 Digital SUT kodlu tetkiklerin çalışılabilmesi için Görevli Şirket tarafından mobil röntgen cihazlarının mülkiyeti Şirkete ait olmak üzere getirildiği ve bu cihazlarla ilgili çekim işlemlerinin İdare personeli eliyle yürütüldüğü, T.C.Ankara Bilkent Şehir Hastanesinde; - D. Portabl Görüntüleme’nin altında yer alan 800.310 Film ve 800.320 Digital SUT kodlu tetkiklere ilişkin hizmetin Görevli Şirket eliyle yürütülemediği, bu tetkiklerin İdare personeli vasıtasıyla çekildiği, tespit edilmiştir.” bilgisine yer verilmiştir. Birilerinin ekonomik çıkarı yurttaşın sağlığı ile devşirilemez Şehir hastanelerine yapılan usulsüz ödemeleri ortaya koyan Sayıştay Raporu, ulusal kaynaklarımızın yandaşlara nasıl usulsüzce aktarıldığını göstermektedir. Her şeyin üstünde Sayıştay Raporu insan sağlığının nasıl hiçe sayıldığını da gözler önüne sermektedir. Görüntüleme hizmetlerinde randevu sürelerinde ve laboratuvar hizmetlerinde tetkik sonuç gecikmelerin yaşandığı Sayıştay raporunda geniş yer bulmuştur. Tanı ve tedavide yaşanan gecikmelerin insan sağlığı üzerinde yaratabileceği olumsuzluklar nasıl bu kadar göz ardı edilebilir. PET yapılamadığı için bir kanser hastasının tanısının gecikmesi ve yaylımının kontrol edilememesi hasta için çok ağır sonuçlar doğurabilmektedir. Birilerinin ekonomik çıkarı yurttaşın sağlığı ile devşirilemez. Ayrıca sözleşme şartlarına göre; şirket personeli tarafından verilmesi gereken hizmetin idare personeli tarafından verilmesi hukuksuzdur. İdare personeli tarafından verilen hizmet için şirkete para ödenmesi oluşan kamu zararının başka bir yönüdür.  Siyasi iktidar, insan sağlığı üzerinden yandaş şirketlere para aktarmaktan vazgeçmeli ulusal kamucu nitelikli sağlık hizmetini öncelemelidir. Sayıştay raporları yolsuzlukları ortaya koyuyor ama takibi yapılmıyor Önceki Yıl/Yıllar Sayıştay Denetim Raporuna İlişkin İzleme Tablosunda yer alan 12 bulgunun da yerine getirilmediği yine 2021 Sayıştay raporunda görülmektedir. Sayıştay raporları usulsüzlükleri, yolsuzlukları, oluşan kamu zararlarını ortaya koymakta ama hiçbir şekilde gereği yapılmamaktadır. Sayıştay’ın bulguları, tespitleri yargıya intikal etmemektedir. Sayıştay raporlarının niteliğinin de her geçen yıl azalması da oldukça dikkat çekicidir. Dr. Derya Uğur Genel Sağlık-İş Genel Başkanı