Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün Entegre
İlçe Hastanesi Bünyesindeki Entegre Aile Hekimliği Birimleri konulu 81 il
valiliğine yazmış olduğu yazıda entegre ilçe hastanesi bünyesinde nöbet
hizmetleri karşılığı farklı katsayıdan faydalanan aile hekimliği birimlerinin talepleri
üzerine hastane başhekimliğinin görüşü ve İl Sağlık Müdürlüğü’nün uygun görüşü
ile entegre sağlık hizmeti kapsamından çıkarılarak normal birim statüsüne
çevrilebilmesine olanak sağlanmıştır.
Bilindiği üzere entegre ilçe devlet hastanelerinde, aile
hekimliği birimleri olağan birinci basamak sağlık hizmetini sunmakla birlikte nöbet
hizmetlerine katılmakta, bu aile hekimliği birimlerinin nüfus tavanı 2400 ile
sınırlandırılarak ancak 96 saat nöbete katılmaları halinde kazançları normal
statüde görev yapan aile hekimliği birimleriyle neredeyse denk hale
gelmektedir.
Dolayısıyla entegre olmayan aile hekimliği birimlerin Tarama Takip Katsayısı 3500
nüfusa göre etki ederken entegre hastanelerde bulunan aile hekimliği
birimlerinde 2400 nüfusa kadar etki etmekte, bu aile hekimliği birimleri
aradaki 1100 kişilik katsayı etki etme nüfus farkı ve buna etki eden ödemeyi
nöbet hizmetleri ile gidermek için ayrıca ek olarak 96 saat nöbet hizmetlerine
katılmaktadır.
Müdürlüğün söz konusu yazısı ile söz konusu soruna esasen
bir çözüm bulunmamış olup yalnızca entegre hastanelerde bulunan aile hekimliği
birimlerinin talebi üzerine normal birim statüsüne çevrilmesinin yolu açılmış;
buna şart olarak ise hastane başhekimliğinin görüşü ile İl Sağlık Müdürlüğü’nün
uygun görüşünün verilmesi halinde mümkün olabileceği belirtilmiştir.
Dolayısıyla hastane başhekimliği, aile
hekimlerinin entegre sağlık hizmeti sunumu kapsamında çıkarılması ile
hastanedeki sağlık hizmeti sunumunun sekteye uğrayacağı yönünde görüş verirse
ya da il sağlık müdürlüğü birimin normal birim statüsüne çevrilmesini uygun bulmazsa
aile hekimliği birimi entegre sağlık hizmeti sunumu kapsamında yer almaya devam
edecektir.
Aile hekimliği biriminin normal statüye geçirilmesinin
uygun bulunması halinde aile hekimliği birimlerinde tavan nüfus 3500 olarak
değerlendirilecektir. Ancak entegre devlet hastanelerinin bulunduğu ilçelerde
her bir aile hekimine 3500 nüfus düşecek bir demografik yapı olmadığı
düşünülmektedir. Entegre hastanelerin fiziki altyapısının uygun olması
nedeniyle fazlaca aile hekimliği birimi açıldığı göz önünde bulundurulduğunda
buralarda görev yapmakta olan aile hekimlerinin tavan nüfusa ulaşamayacakları
düşünülmektedir. Dolayısıyla nöbet hizmetlerine katılmayan ve nüfusu artmayan,
entegre sağlık hizmeti sunumu kapsamında değerlendirilmediği için de farklı
katsayıdan yararlanmayan aile hekimliği birimlerinin kazançlarında düşüş
meydana gelecektir.
Öte yandan aile hekimliği birimleri normal statüye
geçirilen entegre devlet hastanelerinde mevcut nöbet hizmetlerinin nasıl
sürdürüleceği, sağlık hizmeti sunumu için yeterli personel olup olmadığı
muallaktır. Ancak entegre hastanelerde
aile hekimliği birimlerinin de nöbet hizmetlerine dahil edilmesinden
anlaşıldığı üzere bu hastanelerde yeterli personel bulunmadığından aile
hekimliği birimlerinin de nöbet hizmetlerine katılması yoluna gidilirken 01.11.2024
tarihinde Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliğinde yapılan değişiklik
nedeniyle entegrelerde aile
hekimliği birimlerinde yaşanan istifalara yine geçici çözümler arandığı
anlaşılmaktadır.
Zira entegre hastanelerde bulunan aile hekimliği birimi kadrolarında Yönetmelik
değişikliği ile 5 defa nöbet görevi yerine getirilmediğinde sözleşmenin
feshedilmiş sayılması ve entegre aile sağlığı birimlerinde nüfusun 2400 ile
sınırlandırılarak bu sayıyı geçen nüfusa sahip aile hekimliği birimlerine geçen
sayı için ödeme yapılmaması düzenlemeleri karşısında entegrelerde bulunan aile
hekimliği birimleri ayrıca dezavantajlı hale gelmiş, bunun sonucu olarak da
entegrelerde yaşanan sürecin etkileri doğrultusunda yaşanan istifalardan çok
daha fazlası entegrelerde yaşanmıştır.
Bununla birlikte entegrelerde normal birim statüsüne geçen aile hekimliği birimlerinin nöbet hizmetlerine katılması ihtiyari hale gelecek olmakla birlikte kazanç kaybını gidermek için nöbet hizmetlerine katılan aile hekimliği birimlerinin kazanç kayıplarının gönüllü olarak katıldığı nöbet hizmetleri ile giderilemeyeceği düşünülmektedir.
Çünkü aile hekimliği birimi talebi doğrultusunda normal statüde
değerlendirildiği, hasta sayısında anlamlı bir artış olmadığı ve farklı
katsayıdan da yararlanamadığı için aile hekimliği gelirine ek olarak yalnızca
nöbet ücretleri alınacaktır.
Bu kapsamda yandaş sendika ve konfederasyonlar entegrelerde görev yapmakta olan aile hekimliği birimi çalışanlarının sorunlarını çözmüş gibi kamuoyunda algı yaratmaya çalışsa da Müdürlüğün ilgili yazısı 01.11.2024 tarihi itibariyle yürürlükte olan Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’nin neden olduğu sorunların üzerini örtmek, Yönetmeliğin mevcut hali nedeniyle aile hekimliği biriminde çalışmaya devam edemeyecek olan sağlık meslek mensuplarından boşalan kadroları “cazip” hale getirmek adına atılan adımlardan başka bir şey değildir.