Genel Sağlık-İş tarafından yapılan “Pandemi ve Kadın Sağlık Çalışanları” anketi, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününde pandeminin kadın sağlık çalışanları üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır.  Kadın sağlık çalışanlarının yetersiz ücretlerinden, çocuk bakım sorunlarına; uğradıkları şiddetten, gelecek kaygılarına kadar pek çok acı gerçeğin somutlaştığı anket, pandemi sürecindeki kadın sağlık çalışanlarının sorunlarına da ışık tutmaktadır. Kadın sağlık çalışanlarının neredeyse yarısının aylık düzenli iş geliri 4.500-5.500 TL aralığındadır. Bunun yanında, katılımcı kadınların %21,8’i de 5.500-7.500 TL düzeyinde aylık düzenli iş gelirine sahiptir. Bu anlamda kadın sağlık çalışanları, alt-orta ve orta gelir düzeyinde aylık düzenli iş geliri elde edebilmektedir. 4 Kadın Sağlık Çalışanından 3’ü Borçlu Kadın sağlık çalışanlarının %77,5’i gündelik yaşamın devamı için borçlanmaktadır. Bunun yanında, araştırma sonuçlarına göre kadın sağlık çalışanlarının %84,2’si kredi kullanıcısıdır. Kadın sağlık çalışanlarının %30,3’ü kredi kartı borcu konusunda sorunlu durumdadır. Bu noktada öne çıkan sorun alanları, asgari tutarı ödeme (%28,2), borcunu ödeyemediği için kullanamadığı kartların olması (%1,4) ve kredi kartı borcunda mahkemelik durumda olma biçimindedir. Kadın sağlık çalışanlarının %92,6’sı yaptığı iş nedeniyle elde ettiği gelirin yeterli olduğunu düşünmemektedir.   Pandemi Sürecinde Kadın Sağlık Çalışanlarının Sorunları Büyüdü Kadın sağlık çalışanlarının %23,2’si Covid-19 geçirirken, %22,2’si de Covid-19 yakın temaslısı olmuştur. Bu anlamda, incelenen grup içerisinde Covid-19 nedeniyle bir şekilde karantina süreci geçirenlerin oranı yarıya yakındır. Araştırmanın genel boyutunda belirginleşen, sağlık çalışanları ve aileleri arasındaki karşılıklı kaygı durumu kadın sağlık çalışanları için de açık şekilde geçerlidir. Bu noktada, kadın sağlık çalışanlarının %33,8’i aileleri için kaygılandıklarını, %22,2’si de ailelerinin kendileri için kaygılandığını belirtmiştir. Her dört kadın sağlık çalışanından biri ev ortamında kendini sürekli izole etmek durumunda kalmıştır. Bir süre ev ortamı dışında yaşamak durumunda kalan kadın sağlık çalışanlarının oranı ise %6’dır. Araştırma sonuçlarına göre kadın sağlık çalışanlarının %52,5’i pandemi sürecinde kaygı ve korku hissi yaşamıştır. Bunu sırasıyla mutsuz olduğu zamanlar artanlar (%22,2), stres bozukluğu yaşayanlar (%14,1), depresyona girenler (%6) ve yalnızlık hissi yaşayanlar (%4,6) izlemektedir. Pandemi Sürecinin Kadın Sağlık Çalışanları Çocuklarına Bakım Sorunu Kreş çağında çocuğu bulunan kadın sağlık çalışanlarının %34,5’i pandemi sürecinde çocuklarının bakımında zorlanmıştır. %41,4’lük bir grubun çocuklarının bakımını aile büyükleri üstlenirken %17,2’lik bir kesim ise çocuğuna bakıcı tutmak zorunda kalmıştır. Pandemi Sürecinin Kadın Sağlık Çalışanlarının Çocuklarının Eğitiminde Zorluklar Kreş çağında çocuğu olanlarla benzer şekilde, örgün eğitim çağında olan ve uzaktan eğitim almak zorunda olan çocuğu olan kadın sağlık çalışanları da pandemi sürecinde bu bakımdan güçlükle karşılaşmışlardır. Bahsi geçen gruba girenlerin %68,6’sı pandemi sürecinde çocuklarının uzaktan eğitim ihtiyacını karşılamakta zorlanmıştır. Kadın Sağlık Çalışanlarının İşyerlerindeki Önlemlere Konusundaki İdari Sorunlar Kadın sağlık çalışanları pandemi sürecinde idari sorunların yaşandığı işyerlerinde çalışmıştır. Bu noktada öne çıkan ilk yanıt, alınacak önlemler konusundaki yetki ve denetim sorunu (%32), yeterli ve sürekli önlem alınmaması (%22,5) ve kurumsal güvence altında hissetmemedir (%21,8). Araştırma sonuçlarına göre, kadın sağlık çalışanlarının %43,7’si pandemi sürecinde kurum yönetimlerinin yeterli ve güçlü destek sunmadığını ifade etmektedir. Kurum yönetimi tarafından yalnız hissettirilen (%15,8) ve mobbing uygulanan (%9,5) kadın sağlık çalışanları da hatırı sayılır bir kesimi oluşturmaktadır. Buna karşılık, %26,8 oranında kadın sağlık çalışanı ise kurum yönetiminin yeterli ve etkili destek verdiği düşüncesindedir. Kadın sağlık çalışanlarının %71,8’i yetersiz ve düzensiz ek pandemi destek ödemesi alırken %22,8’i ise herhangi bir ek destek ödemesi almamıştır. Düzenli ve yeterli ek pandemi destek ödemesi alanların oranı yalnızca %1,8’dir. Pandemide Kadın Sağlık Çalışanlarının Fiziksel/Ruhsal Sağlığı Etkileyen Faktörler Arttı Pandemi sürecinde maruz kalınan fiziksel ve ruhsal sağlığı etkileyen faktörler, araştırma kapsamında kadın sağlık çalışanları açısından belirginleşen bir başka sorun alanıdır. Buna göre, kadın sağlık çalışanlarının %68,7’si pandemi sürecinde fiziksel ve ruhsal sağlığı etkileyen faktörlere maruz kalmıştır. Kadın sağlık çalışanları açısından öne çıkan sorun alanı açık şekilde ruhsal sağlığı etkileyen zaman baskısı ve aşırı iş yüküdür (%71,2). Pandemide Kadın Sağlık Çalışanlarının Şiddete Maruz Kalma Durumu Kadın sağlık çalışanlarının %40,5’i, pandemi sürecinde işyerinde sözlü şiddete maruz kalmıştır. Araştırmanın geneliyle birlikte düşünüldüğünde kaydedilen bu oran oldukça yüksektir. Araştırma sonuçlarına göre kadın katılımcıların %66,5’i pandemi sürecinde şiddet olaylarının arttığını düşünürken %91,2’sine göre ise konuyla ilgili alınan önlemler yetersizdir. Kadın Sağlık Çalışanlarına Göre Türkiye’nin Temel Sorunu Geçim Sorunu Kadın sağlık çalışanlarına göre Türkiye’nin temel sorunu ekonomi ve geçim sıkıntısıdır (%92,2). Bunu sırasıyla sosyal devletin zayıflaması (%85,8), emeğe karşı tutum (%84,8), işsizlik (%82,6) izlemektedir. Kadına şiddet (%79,8) ve yoksulluk (%76,2) için kaydedilen oranlar da yüksek iken diğer seçenekler için görece daha düşük bir vurgu söz konusudur. Kadın Sağlık Çalışanları Gelecek Kaygısı Yaşıyor Kadın sağlık çalışanlarının %66,2’si işiyle ilgili gelecek kaygısı duymaktadır. Birbirine çok yakın oranlarda değişmekle birlikte, kaygı duyulan ilk üç sorunun sıralaması siyasal baskı (%31,4), güvence (%28,2) ve özelleştirme (%26,6) biçimindedir. Kadın Sağlık Çalışanlarına Göre Sağlık Çalışanlarının Toplumdaki Saygınlığı Kadın sağlık çalışanları, çok açık şekilde, %94’lik bir oranda toplum nezdinde hak ettikleri saygınlığa sahip olmadıkları düşüncesindedirler. Kadın Sağlık Çalışanlarına Göre Politika Yapıcıların Sorunların Farkındalıkları Kadın sağlık çalışanlarının %90’ına göre politika yapıcılar ya sağlık çalışanlarının sorunlarının çözümü için gereği yapmamaktadır (%57,7), ya da sorunların farkında olsalar da çözüm için gereğini yapmamaktadır (%32,4). Politika belirleyicilerin sorunlarının farkında olduğunu düşünen kadın sağlık çalışanlarının oranı yalnızca %7,7’dir. GENEL SAĞLIK-İŞ GENEL BAŞKANI ZEKİYE BACAKSIZ: “PANDEMİDE KADIN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ SORUNLARI BÜYÜDÜ” Genel Sağlık-İş’in kamuoyu araştırması sonuçlarına göre,  kadın sağlık çalışanlarının neredeyse tamamı yaptığı iş nedeniyle elde ettiği gelirin yeterli olduğunu düşünmemektedir.  Kadın sağlık çalışanlarının tamamına yakınına göre Türkiye’nin temel sorunu ekonomi ve geçim sıkıntısıdır. Genel Sağlık-İş’in anket sonuçları, sağlık hizmetlerinde çalışan kadınların en büyük sorunun geçim sıkıntısı olduğunu gözler önüne sermektedir. Kadın sağlık çalışanlarının sorunları pandemi ile katlanarak büyümüştür.  Ankette kadın sağlık çalışanları, pandemi sürecinde yaşadıkları idari ve yönetimsel sorunlara dikkat çekmişlerdir. Zaman baskısı ve aşırı iş yükü kadın sağlık çalışanları açısından ciddi bir sorundur. Her on kadın sağlık çalışanından dördü pandemi döneminde sözlü şiddete maruz kalmıştır. En çok kadının istihdam edildiği sağlık hizmetlerinde; pandemi ile birlikte kadın, kreş hizmeti sağlanmayarak, ebeveyn izni verilmeyerek mağdur edilmiştir. Cumhuriyetin kadın devriminin Türk kadınına tanıdığı haklar, son yıllarda giderek artan bir şekilde aşındırılmaya çalışılmaktadır.  Kadını ikinci sınıf insan olarak gören, kadına sadece çocuk doğurma görevi yükleyen zihniyete karşı mücadelenin yolu eğitim olduğu kadar, kadınların sosyal ve ekonomik konumlarını iyileştirmektir. Kadınların refah düzeyinin artması sadece kadının değil toplumun refahı için büyük önem arz etmektedir. Ulusumuzun refahı için kadınların güçlendirilmesi, çalışma hayatına etkin katılımı, eğitim, sağlık, siyaset gibi tüm alanlarda fırsat eşitliğinin sağlanması gerekmektedir. Her türlü şiddetin son bulması, kadınların eşit ve adil bir dünya için örgütlü mücadelenin içinde yer alması inancıyla; başta Sendikamız Genel Sağlık-İş ve Konfederasyonumuz Birleşik Kamu-İş’e bağlı sendikalarımızın üyesi emekçi kadınlar olmak üzere tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününü kutluyoruz. Zekiye Bacaksız Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Pandemi ve Kadın Sağlık Çalışanları Araştırma Raporu için tıklayınız