Toplumun ağız-diş sağlığı sorunlarının çok fazla olduğu ülkemizde; ağız ve diş sağlığı merkezlerinde, ağız ve diş sağlığı hastanelerinde ve hastanelerimizin diş kliniklerinde görev yapan sağlık çalışanları, zor şartlar altında hizmet üretmektedir. Yeterli sayıda istihdam sağlanmaması nedeniyle; ağız ve diş sağlığı çalışanları giderek artan iş yükü altında ezilmektedir. Sendikamız Genel Sağlık-İş tarafından ağız ve diş sağlığı çalışanlarının sorunlarını somutlaştırmak amacıyla, bu alanda hizmet üreten sağlık çalışanları ile 17 Kasım 2022-20 Kasım 2002 tarihlerinde bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Ağız ve Diş Sağlığı Çalışanlarının Güncel Sorunları Araştırması sonuçları, randevu sürelerinin yetersizliğini tüm açıklığıyla ortaya koymaktadır. Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının yüzde 81,4’ü, Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hasta bakım sürelerinin yetersiz olduğunu düşünmektedir. Muayene için belirlenen 10 dakikalık süreler yetersizdir. Bu sürede tedavi etmek bir yana, tanı koymak dahi mümkün değildir. Belirlenen süreler ağız ve diş sağlığı çalışanları üzerinde fizyolojik ve psikolojik bir yük oluşturmaktadır. Girişimsel tedavilerin Bakanlık tarafından belirlenen sürelerde gerçekleştirilmesi mümkün değildir ve hasta başına düşen süre en az 30 dakikaya çıkartılmalıdır.            Bu sürelerle verilen hizmetlerin kalitesinin düşmesi kaçınılmazdır. Sürelerin kısalığı, yanlış veya eksik teşhise zemin hazırlamaktadır. Hastalar tedavi olamamakta, ağız ve diş sağlığı çalışanları tükenmektedir. Randevu sürelerinin yetersizliği şiddete zemin hazırlamaktadır Süreler, hekim ile hasta arasında iletişim sorunlarına neden olmaktadır. Hastalara ayrılan randevu sürelerinin yetersizliği çalışanlar açısından şiddet başta olmak üzere çeşitli sorunlara zemin hazırlamaktadır. Hasta bakım süreleri, hekimlerle hastalar arasında sorun yaşanmasına neden olmaktadır. Anket katılımcılarının yüzde 93,2’si bu konuyla ilgili soruya “Evet” yanıtını vermiştir. Bu yanıtı verenlerin yüzde 47,9’u, belirtilen nedenle hastalardan veya hasta yakınlarından şiddet görmüştür. Ağız ve diş sağlığı alanında eğitim veren üniversitelerin sayısal olarak artması, beraberinde verilen eğitimin kalitesinde gerilemeyi getirmektedir. Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının dörtte üçü (yüzde 75,7), Türkiye’de ağız ve diş sağlığı alanında eğitim veren üniversitelerin sayısının gereğinden fazla olduğu düşüncesindedir. Ayrıca yüzde 68,9’luk bir kesime göre ağız ve diş sağlığı eğitiminin mevcut yapısı yeni mezunlar için bir sorun oluşturmaktadır. Verilen eğitim kalite ve nitelik olarak her geçen yıl daha da geriye gitmekte, atamalar ise yetersiz kalmaktadır. Ağız ve diş sağlığı çalışanları geçim sıkıntısı içindedir Anket sonuçları, ağız ve diş sağlığı çalışanlarının aylık düzenli iş ve meslek gelirlerinin alt gruplarda yoğunlaştığını ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları göstermiştir ki, katılımcıların yarısından fazlasının (yüzde 57) aylık düzenli iş geliri 10.000-15.000 TL arasındadır. Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının yüzde 83,7’i borçlu Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının yüzde 97,7’si Türkiye’de bir ekonomik kriz yaşandığı düşüncesindedir. Kriz, katılımcıların yüzde 83,7’sinin gündelik yaşamın devamı için borçlanmak zorunda kalmasına ilişkin sonuçlarla birlikte daha anlamlı hale gelmektedir. Ekonomik kriz, ağız ve diş sağlığı çalışanlarının gıda harcamalarının maliyetini çok yüksek oranlarla artırmıştır. Anket sonuçlarına göre; ekonomik kriz, gıda harcamalarında yüzde 51,2 oranında bir maliyet artışına neden olmuştur. Bunun ardından çok yakın oranlarla elektrik, doğalgaz vb. altyapı harcamaları ile ev kirası gelmektedir. Eğitim, sağlık gibi harcamalarda yaşanan artış oranı diğer seçeneklerin gerisinde kalmıştır. Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının yüzde 75,6’sı, ekonomik kriz nedeniyle yeni borçlanma kanalları kullanmak zorunda kalmıştır. Borçlanma kanalları açısından öne çıkan seçenek açık şekilde yüzde 92,3 ile bankadır. Yetersiz personel ile hizmet verilmesi nedeniyle ağız ve diş sağlığı çalışanları görev tanımları dışında çalıştırılmaktadır. Görev tanımlarının netleştirilmesi, ağız ve diş sağlığı çalışanlarının mesleklerine dair beklentilerinin başında gelmektedir. Ağız ve diş sağlığı çalışanlarının ağır ve kötü çalışma koşulları acilen düzeltilmeli, aylık maaşları asgarisi yoksulluk sınırı taban alınarak belirlenmelidir. Tüm sağlık çalışanları insan onuruna yaraşır bir yaşam ve çalışma koşullarına kavuşturulmalıdır. Genel Sağlık-İş olarak, yurttaşlarımızın ağız ve diş sağlığının korunması, iyileştirilmesi ve tedavinin gerçekleştirilmesinde görev alan; ağız ve diş sağlığı merkezlerinde, ağız ve diş sağlığı hastanelerinde ve hastanelerin diş kliniklerinde görevli tüm sağlık çalışanlarının Diş Hekimliği Gününü kutlarız. Dr. Derya Uğur Genel Sağlık-İş Genel Başkanı