Depremzedelerin çileleri kalıcı oldu
Genel Sağlık-İş Sendikası Genel Başkanı Uğur, deprem
bölgesindeki fiziksel ve psikolojik sıkıntıları sıraladı.
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen ve
11 ili etkileyen depremlerin üzerinden 2 yıl geçti. Geçen zamana karşın
sorunların birçoğuna halen çözüm üretilmedi. Genel Sağlık-İş Sendikası
Genel Başkanı Dr. Derya Uğur deprem bölgesinde incelemeler yaptı.
Uğur, bölge incelemesine ilişkin gazetemize açıklamalarda bulundu. Gerekli
tedbirlerin alınmadığına dikkat çeken Uğur, “Kaldırılmamış enkazlar ve
süregelen yıkımlar insan sağlığını tehdit etmeye devam ederken yalnızca
fiziksel değil psikolojik problemlere de yol açmaktadır. Bilimsel yöntemlerle
çalışılmaması nedeniyle çevre kirliliği de çok fazladır. Depremler, yalnızca
binaların değil on binlerce hayatın yıkılmasına sebebiyet vermiş, tarihimizin
kara sayfalarından biri haline gelmiştir” dedi.
‘TÜKENMİŞLİK SENDROMU YAŞAMAKTADIR’
Sağlık alanındaki sorunlara ilişkin de konuşan Uğur, “Sağlık
emekçileri ağır iş yükü altında ezilmekte, sağlıksız barınma ve çalışma
koşulları sorunu devam etmekte, yetersiz sayıda personel aşırı hasta yoğunluğu
altında sağlık hizmeti vermeye çalışmaktadır. Sağlık çalışanlarının depremzede olduğu unutulmakta,
depremin ilk anından itibaren bölgede sağlık hizmeti veren personele yeterli
psikososyal destek verilmediği gibi bir de yönetici baskıları ile tükenmişlik
sendromu yaşanmaktadır. Bu nedenle çalışanların bir kısmı il dışına tayin
istemekte, bir kısmı emekliliği düşünmekte çoğu da işi bırakmak istemektedir.
Zaten yetersiz olan çalışan sayısının bir de bu yolla azalmasının bölgedeki
sağlık hizmetlerine vereceği zararı düşünmek bile istemiyoruz” ifadelerini
kullandı.
‘KONTEYNER ASM’LER YETERSİZ’
Aile Sağlığı Merkezleri’nin (ASM) fiziki koşullarının
yetersiz olduğunu belirten Uğur, “Çatısı akan, hasta bekleme alanı
bulunmayan konteynerlerde sağlık hizmet veren fazla sayıda ASM bulunmaktadır.
Koruyucu sağlık hizmetlerinde sorunlar yaşanmaya devam etmektedir. Sağlık
emekçileri uzunca bir süre hastalarına ulaşmada zorluk yaşamış ve bu sorun
kısmen hala devam etmektedir. Konteyner ASM’lerin bir kısmının sürekli yeri
değişmiş, yurttaşların yeri öğrenebilmesi sorun oluşturmuştur. Şehirlerde
hijyenin hala bozuk olması, aşıların temininde yaşanan sorunlar, aşı
karşıtlığı, sık elektrik kesintileri nedeniyle aşıların haftada 1 gün ASM’de
yapılmaya çalışılması ve yurttaşların buna uyumu zorluklara neden olmaktadır”
diye konuştu.
‘YIKILAN HASTANELER YENİDEN İNŞA EDİLMELİ’
Deprem sırasında yaşamını yitiren yakınlarının acısını bir
kenara bırakıp sahada mücadeleye devam eden sağlık emekçilerinin toplum sağlığı
için büyük fedakârlık gösterdiğini vurgulayan Uğur, “Bu özverili çabanın
karşılığı zorlu çalışma koşulları ve yalnızlık olmuştur. Onların travmaları
unutulmamalı, iyileşmeleri için gereken destek sağlanmalıdır. Çünkü iyileşmeyen
sağlık çalışanları, iyileştiremeyen sağlık sistemine dönüşür” dedi ve yapılması
gerekenleri şöyle açıkladı:
“Hasar gören veya yıkılan hastaneler hızla modern, dayanıklı
yapılar olarak inşa edilmelidir. ASM’ler kamusal kalıcı binalara taşınmalı ve
konteyner uygulamasına son verilmelidir. Bölgede insanca yaşam ve çalışma
koşulları sağlanıp; yeterli sayıda uzman hekim, hemşire ve diğer sağlık
çalışanlarının ataması yapılmalıdır. Sağlık emekçilerini teşvik edici maaş
düzenlemeleri getirilerek bölgeye kalıcı personel sağlanmalıdır. Sağlık
çalışanlarına ve depremzedelere kapsamlı psikolojik destek programları oluşturulmalıdır.
Travma terapileri düzenlenmeli, grup terapileri ile sağlık emekçilerinin
dayanışma içinde iyileşmeleri desteklenmelidir. Hafriyat temizliği bilimsel
yöntemlerle ivedilikle sağlanmalıdır. Yurttaşların sağlık taramaları ve kronik
hastalık yönetimi aksatılmadan sürdürülmelidir. Sağlık çalışanlarına yönelik
mobbing ve baskılar son bulmalı özverileri takdir edilerek onurlu çalışma
koşulları sağlanmalıdır.”
Uğur’un incelemelerine göre il il deprem sorunları:
ADIYAMAN
Kentin tek hastanesi olan Adıyaman Eğitim ve Araştırma
Hastanesi yoğun hasta yükünü kaldıramamaktadır.
Uzman hekim ve asistan hekim sayılarında yetersizlik vardır.
Adıyaman Diş Hekimliği Fakültesi fiziki koşulları yetersiz
prefabrik binalarda eğitim ve hizmet vermektedir. Öğrencilerin bir kısmı başka
illerde eğitim almaktadır.
Hasarlı binaların yıkımı devam etmektedir. Tadilat yapıp.
Yurttaşlara “Oturabilirsiniz” denilen az hasarlı ve orta hasarlı binalara da şu
an yıkım kararı verilmiştir.
Adıyaman’da iş kazalarından ölüm ve intihar vakaları artmış
durumdadır.
HATAY
Sağlık çalışanları Arsuz’da depreme dayanıklı olmadığını
düşündükleri ASM’de hizmete devam etmek zorunda kalmıştır.
Hastanelerde uzman kadroları yetersizdir.
İskenderun Devlet Hastanesi bahçesinde 2 ASM konteynerlerde
hizmet vermektedir. Konteynerler yurttaşların önceden kullandığı konteynerler
olduğundan oldukça harap durumdadır. Damı akmakta, brandalar ile çözüm
üretilmeye çalışılmaktadır. 2 ASM arasında hastalar için bekleme alanı dahi
bulunmamaktadır..
Hatay’ın birçok yerinde hala 112 istasyonları yapılmamış,
konuşlanmalar konteynerlarda yapılmaktadır.
GAZİANTEP
Sağlık personelleri tayinde sorun yaşamış, çoğunun ailesinde
büyük kayıplar vardır.
Nurdağı’nda yeni devlet hastanesi yapılmış fakat uzman
kadrolarında yetersizlik var.
Uyuz ve cilt hastalıkları yaygın.
KAHRAMANMARAŞ
Havada asbest ve toz yoğun bir şekilde hissediliyor. Su
sorunu var.
En düşük yatak kapasitesi Kahramanmaraş’ta. 2. basamakta
hasta yatak kapasitesi yeterli değil. Merkezde ana hastane ve 2 özel hastane
devre dışı kalmış.
Pazarcık ve Türkoğlu hastaneleri hasarlı, fakat hizmet
vermeye devam ediyor.
OSMANİYE
Uzman hekim eksikliği ve sağlık personeli sayısında eksiklik
mevcuttur. Kentte konteyner yaşamları devam etmektedir.
MALATYA
Malatya şehri de tamamen şantiye alanıdır. Hava kirliliği
çok fazladır.
ASM’lerin bir kısmı konteynerde hizmet vermektedir yerlerinde değişiklikler gerçekleşmektedir. Hastalara erişim ve sağlık hizmetlerinin sunumu zorlaşmaktadır.
HABERİ OKUMAK İÇİN: https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/depremzedelerin-cileleri-kalici-oldu-2296378
