Evlilik Yaşı 18’e Çıkarılmalı
TÜİK verilerine göre, 2016 yılında 18 yaş altı doğum yapan kız çocuklarının sayısı 16 bin 630. 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarındaki resmi evlenmelerin toplam evlenmeler içindeki oranı ise % 4,6 olmuştur. Evlilik yaşı 18’e çıkarılarak çocuk yaşta yapılan evliliklerin önüne geçilmeli ve erken yaşta yapılan evlilikler nedeni ile yaşanan mağduriyetler önlenmelidir.
İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 5 ayda yaşları 18’in altında 115 çocuğun hamilelik sebebiyle hastanede tedavi edildiği ortaya çıkmıştır.
Türkiye’de çocuk istismarının geldiği acı tabloyu ortaya koyan bu kaygı verici gelişmeler, toplumsal bir sorun olmaktan da öte insani ve vicdani bir durumdur.
Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre her birey 18 yaşına kadar çocuk olarak kabul edilir ve devlet çocukları korumakla görevlidir. 2017 yılında yayınlanan resmi rakamlar, mevcut siyasi iktidarın çocukların korunması konusunda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmediğini gözler önüne sermektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2016 yılında 15 yaş altında doğum yapan kız çocuklarının sayısı 234, 15-17 yaş arası doğum yapan kız çocuklarının sayısı ise 16 bin 396 olarak gerçekleşmiştir
Yine TÜİK verilerine göre, Türkiye’de 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarındaki resmi evlenmelerin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2016 yılında % 4,6 olmuştur. Yasalardan kaçırılarak dini nikâh ile çocuk yaşta ve zorla evlendirilen kız çocuklarının durumunun rakamlara yansıtılmaması ise durumun ne kadar büyük ve kaygı verici boyutlara ulaşmış olduğunun göstergesidir.
TÜİK verilerine göre, yine 2016 yılında güvenlik birimlerine gelen çocukların çoğunluğunu suç mağdurları oluşturdu. Güvenlik birimlerine suç mağduru olarak gelen 158 bin 343 çocuğun %12’si cinsel istismar suçundan mağduriyet yaşadı.
Ülkemizde çocuğa karşı cinsel istismar ve şiddet vakaları sürekli artarken, siyasi iktidarın tacizi ve tecavüzün adeta meşrulaştırılması yönündeki adımları da son 2 yılda hız kazandı.
Cinsel istismara uğrayan çocuğun tecavüzcüsüyle evlendirilmesi halinde cezanın erteleneceği şeklinde bir önergeyi Meclis gündemine getiren siyasi iktidar, müftülere resmi nikah kıyma yetkisi ile çocuk yaşta evliklerin ve çocukların cinsel istismarının artmasının önünü açmıştır.
Bu zihniyetin iktidarında, 6 yaşındaki kız çocuğuyla evlenilebileceği, babanın öz kızına şehvet duymasının günah olmadığı konusunda fetvalar verilirken, Diyanet’in 9 yaşındaki kız çocuğu evlenebilir açıklaması, içinde bulundukları akıl, mantık ve vicdan tutulmasını açıkça göstermektedir.
Türk Medeni Kanunu 124. maddesi ''erkek veya kadın on yedi yaşını doldurmadıkça evlenemez. Ancak hakim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir'' hükümlerini içermektedir. Uluslararası sözleşmelerde evlenme yaşı on sekizdir. Türkiye’nin de altına imza attığı Çocuk Hakları Sözleşmesi, “her birey on sekiz yaşına kadar çocuk olarak kabul edilir” derken, örfi ve dini hiçbir gerekçe ile on sekiz yaş altı evlilikler kabul edilmemelidir. Türkiye'de de evlenme yaşının on sekize yükseltilmesi gerekmektedir. Evlilik yaşının Medeni Kanunda ergin olma yaşı olarak belirlenen on sekize çıkarılarak çocuk yaşta yapılan evliliklerin önüne geçilmesi ve erken yaşta yapılan evlilikler nedeni ile yaşanan mağduriyetlerin önlenmesi sağlanmalıdır. Ayrıca Türk Medeni Kanunun 11’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Evlenme kişiyi ergin kılar” ifadesi de kanun metninden çıkarılmalıdır.
Üzülerek görüyoruz ki; mevcut siyasi iktidarın zihniyetinin uzantısı olarak, çocuk yaşta hamileliklerin önlenmesinde etkin olunamamaktadır. Önlenmesi için çaba gösterenler ise “baskın basanındır” zihniyetiyle “suçlu” ilan edilmektedir. Bu çerçevede 115 çocuğun dramını ortaya çıkaran sağlık personelinin sürgün edilmesi de hiçbir adalet anlayışına sığmamaktadır.
Olayda ihmal ve kusuru bulunan sorumluların ortaya çıkarılması bir an evvel sağlanmalıdır. Genel Sağlık-İş olarak, hükümeti çocuk yaşta ve zorla evlendirilerek hamile kalan kız çocuklarının tespiti, bildirimi ve bu konudaki yargılamaların öncelikli olarak yapılması konusunda etkin yasal ve idari tedbirleri almaya çağırıyoruz.
Zekiye BACAKSIZ
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı