Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde bulunan ‘’Evde Sağlık Hizmetleri Biriminde’’ hem hasta mağduriyetleri hem de birim çalışanlarına idareciler tarafından uygulanan mobbing ve ayrımcılık yasağı kapsamındaki fiiller son bulmuyor.
Evde Sağlık Hizmetlerinin sunumunun usul ve esasları, ‘’Evde Sağlık Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik’’ ile düzenlenmiş bulunmakla beraber, Evde Sağlık Hizmeti alan hastalara sunulacak hizmet açısından, hastaneler bünyesinde kurulacak olan bu birimin fiziki şartları da yine aynı yönetmelik tarafından düzenlenmiştir.
ESH’den faydalanan vatandaşların; muayene ve sağlık hizmetlerini ‘’evlerinde’’ almaları esas olmakla beraber uygulamada; hastanın sağlık tesisinde muayene, tetkik, teşhis ve tedavilerinin uzun sürmesi halinde; hastaneye gelmeleri ve burada kalmaları gerekmektedir. Yönetmeliğin 23. Maddesiyle; böylesine bir durumda ‘’hastanın mağduriyet yaşamaması adına sağlık tesisi bünyesinde kısa süreli tedavilerin yapılabileceği veya uygun bir kliniğe geçiş öncesinde hastanın yatırılabileceği en az üç yatak kapasiteli ve amaca uygun olarak donatılmış evde sağlık hizmet ünitesinin’’ oluşturulacağı açık şekilde düzenleme altına alınmıştır.
Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Evde Sağlık Hizmetleri biriminde ise; yönetmeliğin 23. Maddesinde tanımlanan tedavi birimi bulunmamakta, bu sebeple esasında konsültasyonlarının bu odalarda yapılması gereken ESH hastaları; hastanenin diğer blokunda bulunan polikliniklere ‘’evde hasta bakım teknikerleri’’ tarafından sedye veya tekerlekli sandalye aracılığıyla götürülmektedir. Polikliniklerde bulunan yoğunluk sebebiyle hastane koridorlarında saatlerce muayene sırası beklemek zorunda kalmakta, kemoterapi hastaları, bilinci kapalı hastalar ve kronik rahatsızlığı olan hastaların poliklinik ortamlarında enfeksiyona maruz kalma riski ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu bekleme ve nakil sürecinde hastaların uzun bekleme süreleri nedeniyle sedye üzerinde gaita ve idrarlarını kaçırdıkları, perine bakımlarının enfeksiyonun yoğun olduğu ortamlarda yapıldığı veya hiç yapılamadığı, gaita ve idrar kokusu sebebiyle diğer hastaların tepkilerine maruz kaldıkları, hasta yakınlarının da bu durum sebebiyle mahcup duruma düştükleri; nitekim yakını oldukları hastaların altlarını yine bu poliklinik koridorlarında değiştirmek zorunda kalmakta; ancak asıl mağduriyetin ise bu hastalar üzerinde doğmaktadır.
Benzer şekilde, ESH için tahsis edilen Ambulansların gerekli standarda sağlamamakta, bu ambulanslar; 112 Acil Servisi tarafından eskiye ayrılan araçlardan oluşmakta; yine bu araçlar içerisinde gerekli hijyenin koşulları sağlanamamaktadır.
Bilindiği üzere, ‘’Hasta Hakları Yönetmeliğinin’’, ‘’ilkeler’’ başlıklı 5. Maddesinde; Sağlık Hizmetlerinin sunulmasında uyulması zorunlu olan esaslar belirlenmiştir. Buna göre, Bedenî, ruhî ve sosyal yönden tam bir iyilik hali içinde yaşama hakkının, en temel insan hakkı olduğu, hizmetin her safhasında daima göz önünde bulundurulacağı, Herkesin yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkını haiz olduğu ve hiçbir merci veya kimsenin bu hakkı ortadan kaldırmak yetkisinin olmadığı bilinerek, hastaya insanca muamelede bulunulacağı, Sağlık hizmetlerinin, herkesin kolayca ulaşabileceği şekilde plânlanıp düzenleneceği, açık şekilde hükme bağlanmıştır.
Erzincan Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde hastaların yaşadığı mağduriyetlerin, hastalar açısından ‘’insan onuruna’’ yaraşmadığı açık olmakla beraber; kamu hizmetinden faydalanan hastaların şeref ve haysiyetlerini zedeleyici ve gurur kırıcı olduğunu izaha ihtiyaç bulunmamaktadır.
Öte yandan, birimde bulunan Evde Hasta Bakım Teknikerlerine uygulanan mobbingin de haddi hesabı bulunmamaktadır. Bir yandan yukarıda anlatılan durumlar sebebiyle hasta yakınları ile sürekli olarak gerginlik yaşayan Evde hasta bakım teknikerleri, diğer yandan da idarenin sürekli olarak ‘’küçük düşürücü’’ eylem ve söylemlerine maruz kalmaktadır. Kendilerine sürekli şekilde görev tanımları dışındaki görev ve işlerin sorumlulukları yüklenmekte, görev yaptıkları birimde idareciler tarafından yüksek ses ve azarlayan tonlarla, görevleri başında olmalarına rağmen, hastaların gözü önünde ‘’nerede bu teknikerler’’ şeklinde azarlamalara maruz kalmakta, evde hasta bakım teknikerlerine yönelik ‘’ siz iki yıllık üniversite okuyup kendinizi ne sanıyorsunuz, meslek hayatınız kaç yıllık, sizleri hostes eşliğinde serviste hastaların altını temizlemeye göndeririz istersek’’ ve ‘’Sizin görev tanımınız yok. Biz ne dersek onu yapmak zorundasınız. Tuvalete giderken bile izin almak zorundasınız. Pansuman ve danışma dışında hiçbir işte biz istemediğimiz sürece çalışamazsınız. Biz istersek yaparsınız.’’ şeklinde aşağılayıcı, ayrıştırıcı ve itibar, şeref ve haysiyet zedeleyici söz ve söylemlere maruz kalmakta; kendi mevzuata aykırı taleplerinin yerine getirilmemesi halinde ‘’hastaların altını temizlemeye gönderilecekleri’’ yönünde tehdit edilmektedirler.
Sendikamız Genel Sağlık İş tarafından, yukarıdan bu yana açıklanan aksaklıkların ve mevzuata aykırılıkların, hasta hakları ve insan hakları ihlallerinin, mobbingin sonlandırılması ve konunun araştırılmasının sağlanması amacıyla, Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığına, Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğüne ve Erzincan İl Sağlık Müdürlüğüne başvuruda bulunulmuş; gerekli hukuki süreçler titizlikle takip edilmektedir.
Derya UĞUR
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı
