Ekonomik Kriz Sağlık Çalışanlarını da Vurdu
Ekonomik krizin sağlık sistemine etkileri nedeni ile bazı kamu hastanelerinde görev yapan binlerce sağlık çalışanına döner sermaye katkı payları ödenemezken, bazı hastanelerde de stajyer öğrencilerin yemekleri kaldırılmıştır. Vatandaşın sağlığı için hizmet veren sağlık çalışanları bir de açlık ile sınav vermektedir.
Genel Sağlık-İş olarak Mayıs ayında yaptığımız açıklamada; döviz kurlarındaki artış nedeni ile ithal tıbbi teknolojik ürün ve ilaçların temininde ilerleyen günlerde ciddi sıkıntılar yaşanabileceği konusunda siyasi iktidarı uyarmıştık. Ekim ayı ile birlikte ekonomik kriz, sağlık sisteminde kendini göstermiştir.
İthal edilen tıbbi teknoloji, tıbbi sarf ve ilaçların fiyatlarındaki artış nedeni ile kamu hastanelerinde ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır. Bazı kamu hastanelerinde ithal tıbbi teknolojik ürünlerin temin edilememesi nedeni ile ameliyatlar durma noktasında gelmiştir. Geçtiğimiz günlerde kamuoyuna yansıyan Ordu Devlet Hastanesinde kalp damar cerrahi ameliyatlarında, acil durumlar dışında ameliyat yapılmamasının istenmesi yaşanan sıkıntının sadece yazıya dökülmüş bir örneğidir.
Kamu hastanelerinin en büyük kaynağı döner sermaye gelirleridir. Hastane giderlerindeki (personel ödemeleri- Bakanlık katkı payları-bakım onarım maliyetleri-tıbbi cihaz, malzeme ve ilaç alımları vb.) artış nedeni ile döner sermaye sistemi tıkanma noktasına gelmiştir. Kamu hastaneleri, sağlık çalışanına döner sermaye katkı paylarını ödeyemez hale gelmiştir. Hak ettikleri döner sermaye katkı paylarını alamayan, düşük sabit ücrete mahkûm edilen sağlık çalışanları, ekonomik kriz altında ezilmektedir.
Döner sermaye uygulamasına son verilmesi, tüm sağlık çalışanlarının maaş ve her türlü ödemelerinin genel bütçeden ödenmesi gerektiği konusundaki çağrılarımıza kulak tıkayan siyasi iktidar, artık sağlık çalışanlarının sesine kulak vermelidir.
Yine ekonomik sebeplerle 1 Ekim'den itibaren bazı kamu hastanelerinde staj yapan sağlık meslek lisesi, sağlık meslek yüksekokulu ve tıp öğrencilerine yemek verilmemeye başlanmıştır. Şehir merkezilerinin uzağında yer alan hastanelerde staj yapan öğrenciler, kendi imkânları dâhilinde de yemeğe ulaşamamakta, açlık ile sınav vermektedir. Bu ülkenin geleceği gençlere reva görülen koşullar bu olmamalıdır.
2002 yılında göreve gelen AKP’nin uygulamaya koyduğu Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sosyal devlet anlayışından uzaklaşılmış, hastaneler birer işletmeye, hastalar müşteriye dönüştürülmüştür. Sağlıkta Dönüşüm Programı ile sağlık sistemi tüketime dayalı hale getirilmiş, kışkırtılmış talep yaratılmıştır. Ve bugün ekonomik kriz “işletme mantığı” ile hareket eden hastaneleri de vurmuştur. Bugün sağlık hizmetine ulaşmakta sorunlar yaşayan hastalar da, hak ettiği ücreti alamayan sağlık çalışanları da piyasalaştırılmış sağlık sisteminin mağdurlarıdır.
Çökmekte olan sağlık sistemi için acil çözümler gerekmektedir. Alınacak önlemler konusunda geç kalınması durumunda sağlık hizmetlerinde ciddi aksamalar yaşanması kaçınılmaz olacaktır.
Genel Sağlık-İş olarak hedefimiz; sağlıkta piyasalaşmaya son verilerek, Atatürk’ün başlattığı ulusal, kamucu ve halkçı sağlık politikalarının bir an evvel uygulamaya konulmasıdır. Sağlık çalışanlarını insan onuruna yaraşır bir yaşam koşullarına kavuşturacak ekonomik düzenlemeler de bir önce hayata geçirilmelidir. Sağlık çalışanlarını artık sarı sendikacılığın bütün haklarını tükettiğini görerek hareket etmeye; hak ve hukukun gerçek savunucusu Genel Sağlık-İş ile birlikte mücadeleye çağırıyoruz.
Zekiye Bacaksız
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı