Ebelik Mesleğine ve Ebelere Hak Ettiği Değer Verilmelidir
Pandemi sürecinde ebelik görevlerini kesintisiz yerine getiren, Covid-19 servislerinde, filyasyon ekiplerinde görev alan ebeler, mesleklerine hak ettikleri değerin verilmesini istiyor.
Covid 19 salgını sırasında anne bebek sağlığını korumak için büyük özveri ile çalışan ebeler, ayrıca salgınla mücadelede kendilerine verilen görevleri de yerine getirmektedirler. Kurum ihtiyaçları doğrultusunda alan dışı çalıştırılan ebeler, Covid-19 servislerinde, yoğun bakımlarda, filyasyon ekiplerinde de görev almaktadır.
Anne-bebek ölümlerinin azaltılmasında ve sezaryen doğumların önlenmesinde en büyük sorumluluk ebelerdedir. Dünya Sağlık Örgütü, “ebelerin uluslararası standartlara göre eğitildiğinde ve ebelik, aile planlaması hizmetini de içerdiğinde, tüm anne ölümleri, ölü doğumlar ve yenidoğan ölümlerinin %80'inden fazlasını önleyebileceğini” ifade etmektedir. İşte böylesine yaşamsal bir görevi yerine ebeler, ülkemizde hak ettiği saygınlığı görememektedir. Dünyanın birçok ülkesinde saygın bir meslek olarak kabul gören ebelik, ülkemizde halen daha yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında yer almaktadır.
Yasal düzenlemeden kaynaklanan boşluklar nedeni ile ebelik mesleği görev, yetki ve sorumluluklarının belirsizliği halen daha devam etmektedir. Günümüz koşullarına uygun meslek yasası çıkarılamamış, ebeler sağlık hizmetleri içinde hak ettiği değeri görememiştir.
Ağır ve kötü çalışma koşullarını düzeltmesini talep eden ebelerin özlük hakları konusundaki beklentileri de halen karşılanmamıştır. Yeterli sayıda kadrolu, güvenceli ebe alımı sağlanmalıdır. Vekil ebeler ve kamu dışından istihdam edilen sözleşmeli “aile sağlığı çalışanlarına” 4/A memur kadrosu bir an önce verilmelidir. Sağlık personeli istihdamında sözleşmeli değil, kadrolu güvenceli istihdam uygulamasına gidilmelidir.
Döner sermaye ve performans uygulamasının yol açtığı sorunlar, pandemi sürecinde ek ödeme uygulaması ile katlanarak büyümüştür. Sağlık çalışanlarının tavandan ek ödeme alındığına dair toplumda oluşturulan algının tersine, asgari ücrete yaklaşan maaşlar nedeniyle sağlık çalışanları daha da yoksullaşmaktadır. Tüm sağlık çalışanları için yoksulluk sınırının üzerinde, insan onuruna yaraşır bir yaşam koşullarını sağlayacak maaş düzeyi sağlanmalıdır.
Covid-19‟un kamu görevlisi olsun olmasın tüm sağlık çalışanlarına iş kazası meslek hastalığı kapsamında haklar veren özel bir düzenleme acilen yapılmalıdır.
Tüm kamu çalışanları için ek göstergelerin kademeli olarak yükseltilmeli; yıpranma payı hakkının her bir yıl için 90 gün olacak, tüm sağlık çalışanlarını kapsayacak ve geçmişe etkili olacak şekilde genişletilmelidir.
Ebelere işyeri hemşireliği, aile danışmanı olma hakkı tanınması, doğumhanelere riskli birim artırımlı nöbet ücreti ödenmesi de ebelerin beklentilerinin başında gelmektedir.
İçinde bulunduğumuz bu zor günlerin geride kalması, sağlık emekçilerinin insan onuruna yaraşır bir yaşam ve çalışma koşullarına kavuşması mücadele azmi ve inancıyla; tüm meslektaşlarımın 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü’nü kutluyoruz.
Zekiye BACAKSIZ
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı