Dünya Sağlık Örgütü’nün Dünya Ebeliğinin Durumu Raporunda ebelik mesleğinin önemine dikkat çekilirken, sağlığın iyileştirilmesi ve ölümlerin önlenmesinde çok büyük etkisi olmasına rağmen, ebelere yeterli yatırım yapılmadığı belirtildi. Raporda 2035 yılına kadar ebe tarafından sağlanan bakıma tamamen kaynak sağlanmasının, yılda yaklaşık 4,3 milyon hayat kurtarabileceğine vurgu yapıldı. Böylesine hayati bir görevi üstlenen ebeler ülkemizde hak ettiği değeri görmemektedir. Son iki yılda ebeler, ebelik görevlerini kesintisiz yerine getirirken, Covid-19 servislerinde, yoğun bakımlarda, filyasyon ekiplerinde görev aldılar. Salgınla mücadelede kendilerine verilen görevleri yerine getiren, Covid 19 salgını sırasında anne bebek sağlığını korumak için büyük özveri ile çalışan ebeler, risk altında hizmet ürettiler. Kadınlara ve yeni doğanlara hayati destek sağlayarak doğum risklerini azaltan ebeler, günümüz koşullarına uygun meslek yasası çıkarılmasını, mesleklerine hak ettiği değerin verilmesini istemektedir. Yasal düzenlemeden kaynaklanan boşluklar nedeni ile ebelik mesleği görev, yetki ve sorumluluklarının belirsizliği halen daha devam etmektedir. Ebeler, kurum ihtiyaçları doğrultusunda alan dışı çalıştırılmaktadır. Ağır ve kötü çalışma koşullarını düzeltmesini talep eden ebelerin, özlük hakları konusundaki beklentileri de halen karşılanmamıştır. Yeterli sayıda kadrolu, güvenceli ebe alımı sağlanmalıdır. Vekil ebeler ve kamu dışından istihdam edilen sözleşmeli “aile sağlığı çalışanlarına” 4/A memur kadrosu bir an önce verilmelidir. Tüm sağlık çalışanları için yoksulluk sınırının üzerinde, insan onuruna yaraşır bir yaşam koşullarını sağlayacak maaş düzeyi sağlanmalıdır. Döner sermaye performans sistemine son verilerek, tek kalem maaş sistemine geçilmelidir. En düşüğü yoksulluk sınırının üzerine olacak şekilde, kadro derecesine göre maaşlarda kademeli artış yapılmalıdır. Covid-19'un tüm sağlık çalışanlarına iş kazası meslek hastalığı kapsamında haklar veren özel bir düzenleme hayata geçirilmelidir. Tüm kamu çalışanları için ek göstergeler kademeli olarak yükseltilmeli; yıpranma payı hakkının her bir yıl için 90 gün olacak, tüm sağlık çalışanlarını kapsayacak ve geçmişe etkili olacak şekilde genişletilmelidir. Ebelere işyeri hemşireliği, aile danışmanı olma hakkı tanınması, doğumhanelere riskli birim artırımlı nöbet ücreti ödenmesi de ebelerin beklentilerinin başında gelmektedir. Genel Sağlık-İş olarak; sağlık emekçilerinin insan onuruna yaraşır bir yaşam ve çalışma koşullarına kavuştuğu günleri birlikte yaratmak umudu ile; 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü’nü kutluyoruz. Dr. Derya Uğur Genel Sağlık-İş Genel Başkanı