Sendikamız Genel Sağlık-İş tarafından Sağlık Bakanlığına gönderilen yazıda, yeni aşılama takviminin açıklanmasıyla birlikte Aile Hekimliği sisteminin daha da ağırlaşan sorunları dile getirildi ve çözüm önerileri sıralandı.
Genel Başkan Zekiye Bacaksız imzalı yazıda, aşılama takviminde değişiklikler yapılarak, İlköğretim 1. ve 8.sınıf okul çağı aşılamalarının Aile Sağlığı Merkezlerinde uygulanmasına karar verildiği, yeni aşılama takvimi uygulamasının 01 Temmuz 2020 tarihinde başlayacağı hatırlatıldı.
Birinci basamak sağlık hizmetleri kapsamındaki koruyucu hekimliğin ve aşılamanın önemine vurgu yapılan yazıda; “
Aşılama yaşında çocuklarımızın tamamının eksiksiz olarak aşılanması hem birey hem de toplum sağlığı yönünden son derece önemlidir. Aşılama takviminde ve aşılama görevinde değişiklik yapılmadan önce özellikle sahada birebir aşılama yapan sağlık emekçilerinin görüşlerinin alınması uygulamanın doğru ve zamanında yapılması anlamında önem arz etmektedir. Covid 19 salgınında da görülmüştür ki sağlık emekçileri canları pahasına bu hizmeti sunmaktadırlar. Onlar bu kadar özveri ile çalışırken onları yok sayarak karar almanın ne vatandaşa, ne sağlık çalışanına ne de Bakanlığa faydası olacaktır.
Yanlışta ısrar etmek sadece zarar verir. Bu görevin de plansız programsız aile hekimliğine yüklenmesi ile sistem tamamen tıkanma noktasına gelecektir. Aşılamaların aile hekimliği personeli tarafından sorunsuz bir şekilde yapılabilmesi için Bakanlığınızı aşağıdaki önerilerimiz doğrultusunda aile hekimliği sisteminin sorunlarına bilimsel ve planlı bir şekilde birlikte çözüm üretmeye davet ediyoruz.” denildi.
Birinci basamak sağlık hizmetinin en önemli alanlarından biri olan aşılamanın uygulayıcılarının ve takviminin değiştirilmesinin oldu-bittiye getirilmekten ziyade aşamalı bir geçişin sağlanmasının daha akılcı bir yaklaşım olacağının ifade edildiği yazıda; uygulamanın eğitimin başlayacağı Eylül ayına ertelenmesi talep edildi. Yapılacak olan planlamada ortak aklın oluşturulması için sahanın sesi olan Genel Sağlık-İş’in görüş ve desteğini sunulabilmesi için her türlü yardıma hazır olduğunun belirtildiği yazıda aşağıdaki görüş ve önerilere yer veridi:
- Sadece 1’inci sınıf, 5’inci sınıf ve 9’uncu sınıflara aşı/izlem/okul taraması yapılmalıdır. Diğer sınıflardaki öğrenciler aile sağlığı merkezinde geldiklerinde aile hekimi gerekli görürse izlem ve tetkik planlamalıdır. Okul çağında olup da muayene için aile sağlığı merkezinde gelen çocuğa periyodik sağlık muayenesi kapsamında yaşına uygun olarak (tansiyon, nabız, işitme muayenesi, görme muayenesi, kardiyak muayene, tetkikler vs) yapılarak sisteme kaydedilmelidir. Bu çocuklardan kardiyoloji, KBB ve göz gibi uzman konsültasyonu istendiğinde aynı kanser taramada belirlenen hastane ve hekimler gibi bu konsültasyon merkezleri de belirlenmelidir. Bu konsültasyonların sonuçlarının sisteme girilip aile hekimi tarafından görülmesi sağlanmalıdır.
- MEB İl Müdürlükleri ilkokul, ortaokul ve liseye kayıt yapılırken istenen belgeler içerisine aşı kartlarını da ilave etmelidir. Bu uygulama, ulaşılamamış çocuklara da ulaşılmasına ve aşısız çocukların aşılarının yapılmasına imkan sağlayacaktır.
- Çocuklar velileri tarafından randevu alınarak ASM’ye getirilmelidir. Her aile hekiminin MHRS randevu cetvelinde okul çağı muayene ismiyle tanımlanan bir randevu saati oluşturmasının önü açılmalıdır. Bu ASM’lerde koruyucu hekimliğe ayrılan süreyi de arttıracaktır.
- Aşılama aile hekimliğindeki temel işlemlerden biridir. Ancak aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları sürekli artan iş yükü ile bu işleri artık kaldırılamaz noktaya getirmiştir. Halen daha aile hekimi aile sağlığı çalışanı olmayan boş birimler bulunmaktadır. Aile sağlığı çalışanı istihdamı sağlanmadan birimler açılabilmektedir. Bu durumda nitelikli bir sağlık hizmeti sunma koşulları ortadan kalkmaktadır. Yapılabilir ve sürdürülebilir bir aile hekimliği hizmetleri için personel eksikliğinin giderilmesi elzemdir.
- Yıllar içinde sürekli iş yükü arttığı halde maaşı azalan aile hekimliği personeline hem motivasyonlarının artması için bu aşılamalar ve izlemlerin negatif değil, pozitif performans uygulanmalıdır.
- Bakanlıkça en kısa zamanda aile sağlığı merkezlerindeki aşı dolapları, aşıları saklamaya uygun dolaplar ile değiştirilmelidir. Bu dolaplar aile sağlığı merkezlerine Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz olarak verilmelidir.
- Okul çağı çocukların aşılamaları, çocukların aileleri ile yaz tatilinde deniz-köy- yayla gibi yerlere gitmeleri nedeniyle, aşılamayı TSM çalışanları da yapsa, aile hekimliği çalışanları da yapsa uygulama sekteye uğrayacaktır.
- Yaz döneminde personel izinleri de başlayacağından yerine bakan personel için iş yükü iki katına çıkacaktır.
Sağlık Bakanlığına gönderilen yazı için
tıklayınız