5 Mayıs Dünya Ebeler Günü Kutlu Olsun
COVID 19 pandemisi sırasında anne bebek sağlığını korumak için büyük özveri ile çalışan ebeler, ayrıca salgınla mücadelede kendilerine verilen görevleri de yerine getirmektedirler.
2020 yılını ‘Hemşire ve Ebe Yılı’ ilan eden Dünya Sağlık Örgütü, hemşirelerin ve ebelerin dünyayı sağlıklı tutmada oynadıkları kritik role dikkat çekmektedir. Anne-bebek ölümlerinin azaltılmasında ve sezaryen doğumların önlenmesinde en büyük sorumluluk ebelerdedir. Dünyanın birçok ülkesinde saygın bir meslek olarak kabul gören ebelik, ülkemizde halen daha yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında yer almakta ve hak ettiği saygınlığı görememektedir.
Yasal düzenlemeden kaynaklanan boşluklar nedeni ile ebelik mesleği görev, yetki ve sorumluluklarının belirsizliği halen daha devam etmektedir. Günümüz koşullarına uygun meslek yasası çıkarılamamış, ebeler sağlık hizmetleri içinde hak ettiği değeri görememiştir.
Ebelik mesleği görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi kadar, ebe sayısının artırılması da önemli konulardan bir tanesidir. Yeterli sayıda kadrolu, güvenceli ebe alımı sağlanmalıdır. Vekil ebeler ve kamu dışından istihdam edilen sözleşmeli “aile sağlığı çalışanlarına” 4/A memur kadrosu bir an önce verilmelidir.
İçinde bulundukları ağır ve kötü çalışma koşullarını düzeltmesini talep eden ebelerin özlük hakları konusundaki beklentileri de halen karşılanmamıştır. Sağlık sistemindeki kritik rolleri göz önüne alınmalı, ebeler hak ettiği insan onuruna yaraşır bir ücret ve emeklilik koşullarına kavuşturulmalıdır. Döner sermaye ve performansa dayalı sistemin tamamen kaldırılıp, sağlık çalışanlarının sabit maaşlarda ivedi olarak iyileştirme yapılması gerekmektedir.
Sağlık Bakanlığı tarafından 1 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere üç ay süreyle COVID-19 pandemisi kapsamında hizmet sunulan yerlerde çalışan personel için ek ödeme yapılması uygulaması ile ilgili sorunlar yaşanmaktadır. Döner sermaye ve performans uygulamasının yol açtığı sorunlar, pandemi sürecinde ek ödeme uygulaması ile katlanarak büyümüştür. Yöneticinin insafına bırakılan ek ödeme uygulamasında yaşanan farklılıklar, sağlık çalışanları arasında çalışma barışını bozmaktadır. Adil olmayan bu uygulama yerine, standart bir prosedürün oluşturulması gerekmektedir.
Tüm kamu çalışanları için ek göstergelerin kademeli olarak yükseltilmeli; yıpranma payı hakkının her bir yıl için 90 gün olacak, tüm sağlık çalışanlarını kapsayacak ve geçmişe etkili olacak şekilde genişletilmelidir.
Ebelere işyeri hemşireliği, aile danışmanı olma hakkı tanınması, doğumhanelere riskli birim artırımlı nöbet ücreti ödenmesi de ebelerin beklentilerinin başında gelmektedir.
İçinde bulunduğumuz bu zor günlerin geride kalması, sağlık emekçilerinin insan onuruna yaraşır bir yaşam ve çalışma koşullarına kavuşması mücadele azmi ve inancıyla; tüm meslektaşlarımın 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü’nü kutluyor, sarı sendikaların yaşattığı hak kayıplarını önlemek ve haklarımızı geliştirmek için Sendikamızda birlikte mücadeleye davet ediyoruz.
Zekiye Bacaksız
Genel Sağlık-İş Genel Başkanı