Ü
Y
E
L
İ
K

2020 Özeti: Çalışanın Hakkı Yandaşın Cebine

2020 Özeti: Çalışanın Hakkı Yandaşın Cebine 2020 Özeti: Çalışanın Hakkı Yandaşın Cebine
Salgının damga vurduğu, tüm dünyanın en önemli gündeminin Covid-19 olduğu 2020 yılı, sağlık çalışanları için yorgunluk ve yoklukla geçen bir yıl oldu. Bir yandan salgınla mücadele ederken yorgun düşen sağlık çalışanları, ücretlerinin yetersizliği nedeniyle de yokluğa mahkûm edildi. Çalışanların sonuna kadar hak ettiği ücret artışı kendilerinden esirgenirken, şehir hastanelerinin hizmet ve kiraları üzerinden yandaş şirketlere büyük miktarlar aktarıldı. Sağlık çalışanları için 2020 yılı, Covid-19 salgını nedeniyle tarihte emsaline az rastlanan bir mücadele yılı oldu. Salgınla mücadele sırasında 120 binden fazla sağlık çalışanının Covid-19 testi pozitif çıkarken, 302 sağlık çalışanı Covid-19 sebebiyle yaşamını yitirdi. Pandemiyle geçen 10 ayda toplam sağlık çalışanlarının yüzde 10'u Covid-19’a yakalandı. Gece-gündüz var gücüyle tehlike altında kahramanca mücadele eden sağlık çalışanları, açlık sınırına yaklaşan ücretler nedeniyle evinde de ekonomik sorunlara karşı kıyasıya mücadele vermektedir. Lafa geldiğinde yere göğe sığdırılamayan sağlık çalışanları, söz konusu olan ekonomik ve özlük hakları olduğunda ise yok sayılmaktadır. 10 aydır Covid-19’a karşı yorgun düşen sağlık çalışanları, yoklukla da sınanmaktadır. Sağlık Çalışanına Verilmeyen Maaş Zammı, Yandaş Şirketin Kasasında Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nın internet sitesinde yayınlanan Giderlerin Ekonomik Sınıflandırılması Kasım ayı tablosunda 11 aylık Personel Giderleri toplamı 25.959.047.444 TL olmuştur. Sağlık çalışanlarının ücret artışları konusunda tüm çağrılara kulak tıkayan siyasi iktidar, şehir hastaneleri üzerinden yandaş şirketlerin kasasını doldurmaktadır. Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nın internet sitesinde yayınlanan Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Kasım ayı tablosunda 11 ayda yap kirala devret modeli ile yaptırılan hastanelerin kira bedelleri için 5.415.915.589,08 TL, hizmet bedelleri için ise 2.832.491.054,65TL ödendiği görülmektedir. Sağlık Bakanlığı,  kiracısı olduğu ve hizmet alımı yaptığı 11 Şehir hastanesi için 11 ayda için toplam 8.2 milyar TL ödemiştir. Sağlık Çalışanına Yapılacak Ücret Artışı, Virüs ile Savaşa da Güç Verir Görülmektedir ki Sağlık Bakanlığının Şehir hastaneleri için yandaş şirketlere ödediği kira tutarları, personel giderlerinin yaklaşık beşte biridir. Şehir hastanelerinin kamulaştırılması durumunda kira gelirlerine ayrılacak tutarın sağlık çalışanları ücretlerine yansıtılması, sağlık çalışanları için çok şeyi değiştirebilecektir. Temel ücretlerinde hak ettikleri artışın sağlanması sağlık çalışanlarının omuzlarındaki yükü azaltacak, bu da virüs ile savaşlarında onları daha da güçlendirecektir. 2021 Yılında Ulusal, Kamucu Koruyucu Sağlık Öncelik Olmalıdır Sağlık Bakanlığı'nın 2021 yılı bütçesinde şehir hastaneleri için ayırdığı tutar ise 16 milyar 392 milyon TL olmuştur. Bu tutarın 6 milyar 415 milyon TL'sini hastanelerin hizmet bedelleri,  9 milyar 977 milyon TL'si ise şirketlere ödeyecek kira bedellerinden oluşacaktır. 2021 yılında sağlık politikalarının önceliğinin şehir hastanelerinin kamulaştırılması, koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen ulusal, kamucu sağlık politikalarının uygulamaya konulması olmalıdır. Salgın süreci, aklın ve bilimin kılavuzluğunda belirlenecek politikalarla yönetilmeli ve şeffaflık sağlanmalıdır. Aşı konusunda da şeffaflık sağlanmalı, toplumun tüm kesimlerine ücretsiz, eşit ve adil bir şekilde ulaştırılmalıdır. Aşının tedarikinden, dağıtımına herhangi bir aşaması piyasa dinamiklerine bırakılmamalıdır. 2021 Yılında Sağlık Çalışanları İçin Riskler Azaltılmalı Sağlık çalışanlarının korunması ve risklerinin azaltılması için gerekli şartlar sağlanmadan pandemi ile mücadele kazanılamaz. Sağlık hizmetlerinin aksamaması için sağlık çalışanlarını korumak adına sağlık çalışanlarına yeterli ve kalite standartlarına uygun kişisel koruyucu ekipman sağlanmalıdır. Sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için sağlık personeli açığı giderilerek, yoğunluğun fazla olduğu birimlere yönelik personel planlaması ivedilikle yapılmalıdır. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddete karşı sıfır tolerans sağlanmalı, şiddeti önleyici tedbirler alınmalıdır. 2021 Yılında Sağlık Çalışanlarının Beklentileri Karşılanmalı Tüm sağlık emekçilerin insan onuruna yaraşır bir yaşam ve çalışma koşullarına kavuşması için: İnsan onuruna yaraşır bir ücret sağlanmalı, ağır ve kötü çalışma koşullarının düzeltilmeli, tüm sağlık çalışanları 4A kadroya alınmalı, hizmet sınıfları yeniden düzenlenmeli tüm sağlık çalışanlarını kapsayacak kademeli ek gösterge artışı yapılmalı, tüm sağlık çalışanlarına 90 gün geçmişe etkili yıpranma payı hakkı verilmeli ve emeklilik koşulları iyileştirilmelidir. Covid-19’un meslek hastalığı sayılması için gerekli özel yasal düzenlemeler acilen yapılmalıdır. Zekiye BACAKSIZ Genel Sağlık-İş Genel Başkanı