SONUÇ

Genel Sağlık-İş tarafından hazırlanan yıllık geleneksel Sağlık Çalışanlarının Güncel Sorunları Araştırma Raporu, sağlık çalışanlarının 81’inin gündelik yaşamın devamı için borçlanmak zorunda kaldığını ortaya koymuştur. 

Sağlık Çalışanlarının Güncel Sorunları Araştırması, Genel Sağlık-İş tarafından sağlık emekçilerinin güncel sorunlara dair görüşlerini sorgulamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. 14 Mart Tıp Bayramı itibariyle yayınlanmış olduğumuz Sağlık Çalışanlarının Güncel Sorunları Araştırması, sağlık çalışanları açısından gelir ve borçlanma durumuna, çalışma koşullarından, sağlıkta şiddete, mobbinge dair çok sayıda çarpıcı sonucu ortaya koymuştur.

Sağlık çalışanları yüzde 70’inin aylık düzenli iş geliri yoksulluk sınırı olan 52.375 TL.’nin altında ortalama 39608TL.’dır ve çalışmamızın kapsamında belirlenen en düşük aralıkta yoğunlaşmaktadır.

Ekonomik kriz, sağlık çalışanlarının yüzde 99’unun günlük yaşamını olumsuz etkilemiştir. Sağlık çalışanlarının %98’ i aldıkları maaşları yeterli görmemektedir. Borçlanma miktarları %51,6’sında artmış, %32,9’u ise borçlanmak zorunda kalmıştır. Katılımcıların yüzde 51’i ekonomik krizden çok olumsuz, yüzde 48’i olumsuz olmak üzere yüzde 99 oranında olumsuz etkilenme oranı görülmüştür. Buna ek olarak, aile ilişkileri de olumsuz etkilenmiş (yüzde 68,8) ve yüzde 95 katılımcının stres seviyelerinin arttığı bulunmuştur.

Sağlık çalışanlarının yüzde 71’ i çalıştıkları kurumlarda şiddet olaylarına şahit olmuş, yüzde 91’i doğrudan şiddet görmüştür. Araştırma sonuçlarına göre sağlık çalışanlarının yüzde 90 ‘ı şiddet olayları sonucunda psikolojik travma gerçekleşmiş ve bununla eş zamanlı fiziksel yaralanma yüzde 47 oranında yaşanmıştır. Sağlık çalışanlarının yüzde 72’si şiddet olaylarını kurumlarına bildirmiş ancak yüzde 62 oranında katılımcı kurumlarından destek görmediklerini ifade etmişlerdir.  Ayrıca, katılımcıların yüzde 81’i sağlık çalışanlarına yönelen şiddet olaylarını önlemek ve yönetmek için uygulanan politikaların etkili olmadığını düşünmektedir.

Karşı alınan önlemlerin yeterli olmadığını düşünmektedir.

Sağlık çalışanlarının yüzde 82’si baskı, yıldırma ve mobbing ile karşılaştı. Genel Sağlık-İş sendikasına üye sağlık çalışanlarının gördüğü baskıların yüzde 57,9 oranında iş yükünün artması ve sırasıyla sözlü taciz yüzde 24,2 ve iş yerinde dışlama yüzde 24,2 olarak tanımlanmıştır.

Sağlık çalışanlarının yüzde 73’ü son zamanlarda iş yüklerinin arttığını belirtmişlerdir. Gerekçeleri yüzde hasta sayısında artış, yüzde 29 personel eksikliği ve yüzde 23,3 ek görevlerin verilmesi olarak sıralanmıştır. Yüzde 84,9’u aşırı iş yükünün mesleki tatminlerini azalttığını, yüzde 78’ i sağlık sorunları yaşamıştır. Artan iş yükü nedeniyle yüzde 57 kişi işten ayrılmayı düşünmektedir.

Sağlık çalışanlarına göre Türkiye’nin en büyük ekonomik sorunu gelir dağılımında adaletsizlik (yüzde 62,2) iken en önemli siyasal sorunu hukukun üstünlüğünün (yüzde 65,1) sağlanamamasıdır. Öte yandan sağlık çalışanlarının yüzde 94 ‘ü maaş artışlarının ekonomik soruları aşmak için yetersiz olduğunu belirtmektedir, yüzde 98,4 ülkenin ekonomik sorunlarının sağlık çalışanlarını olumsuz etkilediğine dikkat çekmişlerdir.

GENEL SAĞLIK-İŞ GENEL BAŞKANI DR. DERYA UĞUR: Sendikamız Genel Sağlık-İş’in anket sonuçları göstermiştir ki; katılımcılardan 10 kişinin 7 ‘sinin aylık düzenli iş geliri 34215-45000TL arasındadır. Her 10 sağlık çalışanından 8,5’ i gündelik yaşamın devamı için borçlanmak durumunda kalmaktadır. Sağlık çalışanlarının yoksulluk sınırının altında ücretlerle yaşamlarını sürdürmek zorunda oldukları görülmüştür. Yaşamlarınızı emanet ettiğiniz sağlık çalışanlarının geçim derdi içinde bırakılması kabul edilemez. Sağlık çalışanlarının çalışma koşulları elverişsizdir. Çalışma yaşamında fiziksel ve ruhsal sağlığı etkileyen faktörlere maruz kalma durumu ise belirgindir. Araştırmaya katılanların yüzde 91’i sağlıkta şiddetle karşı karşıya kalmıştır. Sağlık çalışanlarının neredeyse tamamı şiddet olayları konusunda alınan önlemleri ve şiddet yönetimini yetersiz görmektedir. Sağlık çalışanları, baskı, yıldırma ve mobbing ile yüz yüzedir. Bundan daha güçlü bir şekilde liyakat sorunu hissedilmektedir. Sağlık çalışanlarının yarısından fazlası iş yükünün fazla olması nedeniyle istifa etmeyi düşünmektedir. Araştırma sonuçları, sağlık çalışanları açısından Türkiye’nin en büyük ekonomik sorunu gelir dağılımında adaletsizlik, en önemli siyasal sorunu hukukun üstünlüğünün sağlanamamasıdır. 

Genel Sağlık-İş olarak, tüm sağlık emekçileri adına,

• Sağlık emekçilerinin ağır ve kötü çalışma koşulları acilen düzeltilmelidir.
• Sabit ödeme / teşvik -taban ödemesi gibi sağlık çalışanlarının mağduriyetine sebep olan ve çalışma barışını bozan uygulamalara son verilmeli; en düşüğü yoksulluk sınırının üzerine olacak şekilde, kadro derecesine göre maaşlarda kademeli artış yapılmalıdır.
• Tüm sağlık emekçilerini kapsayacak kademeli ek gösterge artışı yapılmalıdır.
• Sağlıkta şiddette sıfır tolerans gösterilmeli ve sağlıkta şiddeti önleyecek etkili bir şiddet yasası çıkarılmalıdır.
• Sağlık emekçilerinin çocuk bakım sorunun çözümü için haftanın 7 günü, 24 saat kesintisiz hizmet veren bakımevi, kreş ve anaokulu düzenlemesi hayata geçirilmelidir.
• Yeterli sayıda sağlık çalışanı istihdam edilmeli, personel açığı kapatılmalıdır.
• Tüm sağlık emekçilerine geçmişe etkili olarak yıllık 90 gün yıpranma payı hakkı verilmelidir.
• Sağlığı piyasalaştıran politikalara son verilmeli, Atatürk’ün başlattığı ulusal, kamucu ve halkçı sağlık politikalarını tekrar hayata geçirilmelidir.

Yüzyıl önce yurdumuz toprakları emperyalistler tarafından işgal edildiğinde gitmeyen, direnen ebedi önderimiz Atatürk’ün silah ve mücadele arkadaşı kahraman Tıbbiyeli Hikmet Boran’ın yüz yıl sonraki meslektaşları olarak; karşılaştığımız tüm güçlüklere rağmen mesleklerimizin onuru ile ulusal, kamucu, ücretsiz ve nitelikli sağlık hizmeti sunmak için mücadele edeceğiz. Covid-19 salgınında verdiği kahramanca savaştan tükenerek çıkan, 6 Şubat depremlerinde vicdanını direnme gücüne dönüştürerek can kurtarmak için fedakârca çalışan tüm sağlık çalışanlarına duyduğumuz minnetle; Başta Genel Sağlık-İş üyesi sağlık çalışanları olmak üzere karşılaştıkları tüm güçlüklere rağmen, zor ve onurlu görevi yerine getirmek için fedakârca çalışan tüm sağlık emekçilerinin 14 Mart Tıp Bayramını kutluyoruz.